8 اسفند

۸اسفند
روز امور تربيتي و تربيت اسلامي
شرح مناسبت:

از ديدگاه اسلام، محبّت، يکى از اصول تربيتى کودک است که به شدّت، مورد تأکيد قرار گرفته و محبّت نکردن، به شدّت نکوهش شده است؛ امّا در عين حال، از افراط در محبّت نيز نهى شده است. لذا در کنار محبّت، صلابت و دقّت در تربيت کودک نيز مورد توجّه اکيد، قرار گرفته است.

بر اين اساس، کودک در عين اين که محبّت مى بيند، امّا يله و رها نيست تا هر کارى که خواست، انجام دهد. از سوى ديگر، در عين اين که تربيت مى شود، مورد مهر و محبّت و مدارا نيز واقع مى شود و به همين جهت، از افراط در ملامت ها و خشونت که از شاخصه هاى الگوى سختگيرى بدون محبّت هستند نهى شده است.

و امّا الگوى تربيتى اسلام، بُعد سومى نيز دارد که عبارت است از «تکريم». تکريم، احترام گذاشتن به کودک و ارزش قائل شدن براى اوست. از ديدگاه اسلام، کودک، چون کودک است، نبايد تحقير شود و احساس بى ارزشى و يا کم ارزشى کند. هر چند کودک، بيشتر محتاج محبت است و بزرگ سال محتاج احترام؛ ولى بدان معنا نيست که شخصيت کودک، نبايد محترم شمرده شود، همان گونه که مهر و عطوفت نسبت به بزرگ سال، نبايد فراموش شود.

کودکى که باارزش قلمداد مى شود و شخصيت او محترم شمرده مى شود (تکريم)، به احساس خودْ ارزشمندى (عزّت و کرامت نفس) دست مى يابد و کسى که براى خودش ارزش قائل باشد، خود را به زشتى ها آلوده نمى کند.

کرامت نفس، محور اساسى اخلاق اسلامى و تربيت اسلامى است و مهم ترين راه آن، تکريم انسان، بويژه در دوران کودکى است.

آیات و روایات متناسب :
روز امور تربيتي و تربيت اسلامي
پيامبر صلي الله عليه وآله :
أكرِمُوا أولادَكُم و أحسِنُوا آدابَهُم
به فرزندان خود احترام بگذاريد و آنها را نيكو تربيت كنيد
ميزان الحكمه ، ح ۲۲۷۴۷ .
پيامبر صلي الله عليه وآله :
أدِّبُوا أولادَكُم عَلي ثَلاثَ خِصالٍ : حُبِّ نَبِيِّكُم ، حُبِّ أهلِ بَيتِهِ و قِراءَةِ القُرآنِ
فرزندان خود را بر سه ويژگي تربيت كنيد : دوست داشتن پيامبرتان ، دوست داشتن اهل‏بيت او ، و خواندن قرآن
كنزالعمّال ، ح ۴۵۴۰۹ .
امام علي‏ عليه السلام :
أفضَلُ الأدَبِ ما بَدَأتَ بِهِ نَفسَكَ
بهترين ادب آن است كه از خود آغاز كني
ميزان الحكمه ، ح ۳۶۹ .
امام علي‏عليه السلام :
كَفاك أدَباً لِنَفسِك اِجتنابُ ما تَكرَهُهُ مِن غَيرِك
براي تربيت كردن خود همين بس كه از آنچه در ديگران نمي‏پسندي دوري كني
نهج البلاغه ، حكمت ۴۱۲ .
امام علي‏ عليه السلام :
أفضَلُ الأَدَبِ أنْ يَقِفَ الإنسانُ عِندَ حَدِّهِ ولا يَتَعدّي قَدرَهُ
بهترين ادب آن‏است كه انسان در حدّ و مرز خود بماند و از اندازه‏خويش فراتر نرود
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۳۲۴۱ .
امام علي ‏عليه السلام :
عَلِّمُوا أنفُسَكُم و أهليكُم الخَيرَ و أدِّبُوهُم
به خود و خانواده خود خوبي بياموزيد و آنان را تربيت كنيد
ميزان الحكمه ، ح ۴۰۰ .