برشمرده است. ۱ نيز پدرش ابراهيم بن هاشم را نجاشي و شيخ از شاگردان يونس بن عبدالرحمن و از اصحاب امام رضا علیه السلام برشمرده‌اند. ۲ علامة حلي نيز درباره وي مي‌گويد:
من به قول كسي از اصحابمان در قدح و يا تعديل او دست نيافتم و روايات ايشان زياد است و ارجح، قبول رواياتش است.۳
دلايلي بر توثيق ايشان ذكر شده كه عبارت‌اند از:
1. پسرش علي بن ابراهيم در تفسير خود از او نقل كرده و در اول كتابش ملتزم شده كه آنچه مي‌آورد، از طريق ثقات به او رسيده است. ۴
2. سيد بن طاووس او را درميان رواتي كه از آنها نقل مي‌كند، قرار داده و گفته كه همة روات اين حديث ثقه‌اند. ۵
3. او اولين كسي است كه حديث كوفيان را در قم منتشر ساخت و قميان به رواياتش اعتماد كردند؛ درحالي كه در ميانشان افرادي بودند كه در پذيرش حديث سخت‌گير بودند. لذا اگر در او شائبه‌اي از ضعف بود، از او اخذ روايت نمي‌كردند و روايتش را نمي‌پذيرفتند. ۶
4. ابراهيم بن هاشم در اسناد كامل الزيارات قرار دارد و ابن قولويه شهادت داده است كه همه كساني كه در سندش تا به امام قرار گرفته‌اند، موثق‌اند. ۷
نفر بعدي در سند علي بن ابراهيم، عبدالله بن ميمون قداح مكي است كه شيخ طوسي او را از اصحاب امام صادق علیه السلام دانسته ۸ و نجاشي توثيقش كرده است. ۹ پس همه افراد اين روايت ثقه‌اند.
از لحاظ متن نيز بايد به چند مطلب اشاره شود:
1. نزد حضرت زهرا علیها السلام مقداري جو بود؛ نه اين‌که علی علیه السلام از همسايه يهودي خود قرض كند و... ؛
2. اين روايت دلالت بر نذر و روزه حسنين نمي‌كند؛
3. حضرت زهرا علیها السلام از آن نوعي حلوا درست كرد، نه اين‌که نان پخت؛ يعني ممكن است اهل بيت علیهم السلام حلوا را ـ كه بهترين غذايشان بوده ـ در سه نوبت، ولي در يك روز به مسكين و يتيم و اسير اطعام كرده باشند و خود، نان خالي بخورند. لذا در ادامه روايت آمده است كه «چيزي از آن حلوا نچشيدند» و دليلي بر اين نيست كه هيچ چيز نخورده باشند.
4. اصل شأن نزول آيه در مورد انفاق اهل بيت علیهم السلام بود، ولي آن درباره هر مؤمني كه مثل آن را انجام دهد، جاري است.
1.. رجال الطوسي، ص۳۸۹.
2.. رجال النجاشي، ج۱، ص۸۹؛ الفهرست (طوسي) ص۳۵۳.
3.. خلاصة الاقوال، ج۴۹.
4.. معجم رجال الحديث، ج۱، ص۳۱۷.
5.. فلاح السائل، ص۲۸۴.
6.. معجم رجال الحديث، ج۱، ص۳۱۷ ـ ۳۱۸؛ خلاصة الاقوال، ج۴۹، پاورقي قيومي.
7.. كامل الزيارات، ص۳۷.
8.. رجال الطوسي، ص۲۳۱.
9.. رجال النجاشي، ج۲، ص۸.
