عنوان کتاب : شناخت نامه حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) و شهر ری (مجموعه گفتارهای پراکنده پیرامون شهر ری)

به کوشش : علی اکبر زمانی نژاد
به کوشش : ابوالفضل حافظیان بابلی

محل نشر : قم

ناشر : دارالحدیث

نوبت چاپ : اول

تاریخ انتشار : 1382

تعداد صفحه : 416

قطع : وزیری

زبان : فارسی

جستجو در Lib.ir

شناخت نامه حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) و شهر ری (مجموعه گفتارهای پراکنده پیرامون شهر ری)

هدف از تدوین این اثر، گردآوری موضوعات پراکنده و مرتبط با شهر ری است. مطالب گرد آمده از میان بیش از صد مأخذ (از قرن سوم تا عصر حاضر) انتخاب شده است.

مطالب کتاب در دو بخش عربی و فارسی تنظیم یافته است. بخش نخست به مطالب عربی اختصاص دارد و به ترتیب تاریخ وفات مؤلفان آنها تنظیم شده است. سپس مطالب منابع فارسی به همان ترتیب آمده است.

پيشگفتار

درباره شخصيّت حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام و تاريخ رى در طول قرنهاى گذشته و عصر حاضر، صدها جلد كتاب و مقاله و جزوه و مطالب پراكنده و سودمند در كتابهاى علما و دانشمندان و محققان به رشته تحرير درآمده است كه با وجود تكرارى بودن بعضى از آنها، هر كدام با نگرش خاص خود توانسته اند گوشه اى از جلوه ملكوتى و معنوى حضرت عبدالعظيم عليه السلام را به نمايش بگذارد و جنبه اى از رمز و راز رى را بگشايد. با اين حال، تاكنون سال دقيق تولد و وفات حضرت عبدالعظيم عليه السلام روشن نيست؛ چنان كه درباره شهر رى هم، ناگفته هاى فراوانى وجود دارد.

بارى، ستايشهاى امامان عليهم السلام از حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام نشان دهنده شخصيت علمى و مورد اعتماد ايشان است ؛ به طورى كه در برخى روايات، براى زيارت قبر حضرت عبدالعظيم عليه السلام ثوابى به مثابه زيارت قبر امام حسين عليه السلام ياد شده است.

پژوهشگر در تاريخ رى با تتبّع در منابع تاريخى و جغرافيايى آشكارا درمى يابد كه شهر رى در طىّ قرون متمادى از مراكز مهم شكل گيرى و بالندگى تمدّن اسلامى و شيعى و مهد دانش و فضيلت بوده است. وجود كتابخانه هاى بزرگ و داير بودن مدارس فقه و حديث و پرورش بزرگان همچون ثقة الاسلام كلينى و شيخ صدوق در اين شهر گواه صادقى بر اين مدّعاست. متأسفانه منابع اصلى تاريخ رى همچون جريدة الرى و تاريخ رى آبى و منتجب الدين رازى در تندباد حوادث از ميان رفته و بدست ما نرسيده، امّا در همين آثار به جا مانده، مطالب خواندى و جذّاب درباره رى بسيار است.

شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام و شهر رى با گردآورى و تأليف مجموعه رساله هاى خطى و كتابها و مقالاتِ منتشر شده، و نيز مجموعه جزوه ها و گفتارهاى پراكنده درباره حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام و امامزادگان و تاريخ شهر رى، در صدد شناساندن و معرفى مقام علمى و معنوى اين كريم اهل بيت: و ساير امامزادگان و معرفى تاريخ شهر رى است.

نتيجه طرح مأخذشناسى حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام و شهر رى، معرفى و شناسايى نزديك به هزار عنوان از كتابهاى خطى و چاپى و مجلات و نشريات و مقالات و دائرة المعارفها و سفرنامه ها و پايان نامه ها و اسناد و فرامين و وقف نامه ها و... بود كه در يك جلد به زيور طبع آراسته شد.

بيش از چهل عنوان از ميان انبوه كتابها و مقالات و اسناد و... كه در مورد رى از جنبه هاى مختلف تاريخى، فرهنگى، مذهبى و اجتماعى اعم از بناهاى تاريخى، مساجد، دانشگاه ها، حوزه هاى علميه، بيمارستانها، اتفاقات تاريخى، حكمرانان و... برخوردار بود، انتخاب و برگزيده و به ترتيب سال وفات مؤلفين يا سال تأليف و چاپ عناوين و با تفكيك كتابهاى عربى و فارسى در اين مجموعه جمع آورى شد.

با تتبع و جست و جوى وسيعى كه در منابع مأخذشناسى شهر رى شد، سعى بر اين بود كه اكثر موضوعات در مورد رى در معرض ديد فضلا و دانشمندان و نويسندگان قرار گيرد.

و اين مهم تحت عنوان مجموعه گفتارهاى پراكنده پيرامون شهرى رى منبعى باشد براى اهل تحقيق، چرا كه در اين مجموعه مطالب گوناگونى در باب رى از بيش از صد مأخذ ـ از قرن سوم تا عصر حاضر ـ استفاده شده است، كه هر كدام در نوع خود (با وجود تكرارى بودن بعضى مطالب) سودمند و مفيد است.

و از جامع ترين آثار درباره تاريخ شهرى رى كتابها و مقالات مرحوم دكتر حسين كريمان است، كه شامل تحقيقات مفصل و ارزنده اى در اين باره است. و فهرست تفصيلى چهار كتاب مهم ايشان در پايان اين كتاب درج شد كه گوياى تحقيق و تفحص ۵۰ سال از عمر ايشان درباره «رى بزرگ» است. و در ضمن بيانگر موضوعات مورد بحث در پيرامون رى است.

حتى الامكان سعى شده كه تصرّفى در متن گفتارهاى پراكنده صورت نپذيرد گرچه برخى از آنها ويرايش ابتدايى شده است.

و نيز پاورقى تمام گفتارهاى پراكنده به سبك منابع اصلى است كه با شماره مشخص شده، و توضيحاتى كه با ستاره در آخر گفتار هر عنوان مشخص شده، از اين مجموعه است.