گفته كه در مورد ايشان، آيه (وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَيَتِيماً وَأَسِيراً...( نازل شد. و اين سوره به اجماع امت در اين قضيه نازل شده است و كسي با آن مخالفت نكرده است. ^۱

نقد و بررسي روايت

الف. روايت به صورت مرسل نقل شده است.
ب. نقد متن روايت
1. اضطراب در متن اين روايت نيز وجود دارد؛ چرا كه آورده است كه پيامبر صلی الله علیه و آله، ابوبكر و عمر به علی علیه السلام گفتند كه خوب است نذر كني؛ در حالي كه در برخي از روايات قبلي به پيامبر صلی الله علیه و آله و در برخي به عمر نسبت داده شده است.
2. در اين روايت، نذر و روزه حسنين مطرح نشده است.
3. در اين روايت نيز علی علیه السلام از شمعون خيبري قرض مي‌گيرد كه نقد آن گذشت.
زمخشري و طبرسي مشابه اين روايت را آورده‌اند كه در آن به نذر علی علیه السلام، فاطمه علیها السلام و فضه و قرض علی علیه السلام از شمعون خيبري و اتفاق انفاق در سه روز متوالي اشاره شده است ^۲ كه مرسل نقل شده و نقل آن گذشت.

نقل پنجم

ابن طاووس نيز در اين خصوص مي‌گويد:
از جمله رواياتي كه درباره صدقه مولايمان علی علیه السلام و فاطمه علیها السلام در شب 25 ذي‌حجّه بر مسكين، يتيم و اسير ذكر مي‌كنيم، روايتي است كه جدّم ابوجعفر طوسي دركتاب المصباح متذكر آن شده است؛ هرچند اين روايت را به طريق متعدد ذكر كرده‌ايم.
شيخ طوسي مي‌گويد: در شب 25 ذي حجّه اميرالمؤمنين( و فاطمه علیها السلام صدقه دادند و در روز 25 همان ماه سورة «هل اتي» در مورد آن دو بزرگوار و حسنين علیهما السلام نازل شد. ^۳ ايشان در تبيين داستان مي‌گويد:
وقتي حسنين مريض شدند، پيامبر صلی الله علیه و آله به همراه ابوبكر، عمر و عامة عرب عيادتشان كردند و حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله پيشنهاد نذر براي شفاي حسنين علیهما السلام داد و علی علیه السلام گفت: اگر فرزندانم شفا يابند، سه روز، روزه شكر به درگاه الهي مي‌گيرم. حضرت فاطمه علیها السلام و كنيزشان فضه نيز چنان نذري كردند و حسنين شفا يافتند، ولي در منزل آل محمد صلی الله علیه و آله طعام اندكي نيز نبود، پس علی علیه السلام پيش شمعون بن حاريا خيبري رفت و از ايشان سه صاع جو قرض گرفت.
سيد بن طاووس در توضيح مي‌گويد:

نقل سوم

قطب راوندي نيز همين جريان را به همان صورت الأمالي صدوق ذكر كرده است و در آخر افزوده است كه وقتي پيامبر صلی الله علیه و آله از حال آنها مطلع شد، با علی علیه السلام داخل باغ مقداد شد؛ در حالي كه در نخل‌هايش خرمايي باقي نمانده بود. پيامبر صلی الله علیه و آله به علی علیه السلام فرمود: اين سبد را بگير و به سوي آن درخت خرما برو و بگو كه پيامبر خدا( مي‌فرمايد: به حقّ خدا، از تو مي‌خواهم كه ما را از ميوه‌ات اطعام كني! علی علیه السلام چنان كرد و ميوه‌ها را پيش رسول الله صلی الله علیه و آله آورد و همه خوردند و به مقداد و خانوادة مقداد نيز اطعام كرد و براي فاطمه علیها السلام و حسنين علیهما السلام نيز آورد و كفايتشان كرد. وقتي به منزل رسيدند، حضرت فرمود: بشارت بده و صبر پيشه كن اي فاطمه علیها السلام كه جز با صبر بدانچه پيش خداست، نمي‌رسي. پس جبرييل سورة «هل اتي» را آورد. ^۱

نقد و بررسي روايت

الف. بررسي سند روايت: اين روايت مرسل و بدون سند ذكر شده است.
ب. بررسي متن روايت: در اين روايت نيز، اضطراب وجود دارد و آن، جريان درخت خرماي مقداد است كه در روايات قبلي طعام آسماني و سوره «هل اتي» ذكر شده بود.

نقل چهارم

اربلي نيز از المناقب خوارزمي، از ابن عباس روايتي را آورده است كه ثعلبي و ديگر مفسران قرآن در مورد آيه (يُوفُونَ بِالنَّذْرِ( متذكر آن شده‌اند. او مي‌گويد: حسنين مريض شدند و پيامبر صلی الله علیه و آله با ابوبكر و عمر به عيادتشان رفتند و گفتند: اي اباالحسن، چه خوب است كه بر دو فرزند خود نذري نمايي و ... علی علیه السلام و فاطمه علیها السلام و فضه نذر كردند كه اگر حسنين بهبود يابند، سه روز روزه بگيرند. حسنين علیهما السلام شفا يافتند، در حالي كه پيش آل محمد صلی الله علیه و آله چيزي براي خوردن نبود. امير المؤمنين علیه السلام پيش شمعون خيبري ـ كه يهودي بود ـ رفت و سه صاع جو از او به قرض گرفت.
و در حديث مزني از ابن‌مهران باهلي آمده است كه حضرت علی علیه السلام پيش يكي از همسايگانش ـ كه پشم‌ريسي مي‌كرد و شمعون بن حانا نام داشت ـ رفت و گفت: آيا براي تو ممكن است كه جزه‌اي (آن مقدار از پشم گوسفند كه در سال بريده شود) از پشم بدهي تا دختر محمد صلی الله علیه و آله در مقابل سه صاع از جو بريسد؟ گفت : آري. ‌پس پشمي به حضرت داد و ايشان پشم و جو را به منزل آورد و به فاطمه علیها السلام خبر داد و او اطاعت كرد... ( بقيه داستان عين همان است كه در الأمالي طوسي آمده است).
ابن مهران باهلي در ادامة حديث مي‌گويد كه پيامبر صلی الله علیه و آله وقتي داخل منزل فاطمه علیها السلام شد، و وضع آنها را ديد، گريست و گفت شما سه روز بدين وضع بود‌ه‌ايد و من از شما غافل بوده‌ام؟ پس جبرييل اين آيات را نازل كرد: (إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِن كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُوراً( . خطيب در اين قضيه روايتي ديگر آورده و