رجال شناسان، وي را ثقه و جليل القدر دانسته اند. او آثار فراواني داشته است، از جمله: كتاب المشيخة، كتاب الحدود، كتاب الديات، كتاب الفرائض، كتاب النكاح، كتاب الطلاق، كتاب النوادر ـ كه حدود هزار صفحه بوده ـ ، كتاب التفسير، كتاب العتق و... .
شيخ طوسي، حسن بن محبوب را از اركان چهارگانه زمان خود مي شمارد؛ امّا از ديگر اركان چهارگانه آن عصر، نامي نمي برد. گويا ديگر اركان چهارگانه، عبارت بودند از: حسن بن فضّال، صفوان يحيي و ابن ابي عمير.
در ميان آثار ابن محبوب، مهم تر از همه، المشيخه اوست. ابن محبوب در اين نگاشته، تمامي استادان و مشايخ خود را (شايد به ترتيب زمان ديدار) مي آورد و آنچه از آنان با سماع و اجازه روايت كرده است، در زير نام هر يك يادآور مي شود كه پس از بررسي همه سويه، روشن شده كه در بين صد تن از استادان و مشايخ وي، شصت تن، از شاگردان امام صادق(عليه السلام) بوده اند.
ابو جعفر احمد بن حسين بن عبد الملك، از شاگردان مورد اعتماد ابن محبوب است. وي وقتي متوجّه مي شود كه المشيخة بسيار گران بهاي حسن بن محبوب، كاستي هايي دارد، دست به اصلاح آن مي زند و نام مشايخ ابن محبوب را به ترتيب حروف الفبا سامان مي دهد و روايات يكايك آنان را بي‌كم و كاست، در زير نام هر يك مي آورد تا بازيابي نام مشايخ آسان شود. بعدها شيخ طوسي و نجاشي، باب بندي وي را ستوده اند و چنان مي نمايد كه از آن تاريخ به بعد، همين نسخه باب بندي شده اي ـ كه به گونه المعجم الكبير، به بازار ورّاقان راه يافت ـ با استقبال اهل فن روبه رو شد و سبب شد كه نسخه هاي باب بندي نشده، از دور خارج بشوند و متروك بمانند. از اين روي، در عصر شيخ طوسي، تنها نسخه باب بندي شده، مورد سماع و قرائت قرار مي گرفته و شيخ طوسي در پرداختن كتاب تهذيب الأحكام و الاستبصار خود، از همين نسخه، بهره برداري مي كرده است. وي در آخر تهذيب الأحكام و الإستبصار مي نويسد:
آنجا كه من حديثي را از مشيخه ابن محبوب استخراج كرده ام، آن حديث را به وسيله استادم احمد بن عبدون، از علي بن محمّد بن زبير، از احمد بن حسين بن عبدالملك أزدي روايت مي كنم. همچنين استادان ديگري مشيخه ابن محبوب را براي من روايت كرده اند. ^۱
پس از تدوين، باب بندي و دسته بندي مشيخه ابن محبوب، اين سبك تدوين و باب بندي، الگوي ديگران قرار گرفت. از جمله، سليمان بن احمد بن ايوب طبراني (260 ـ 360 ق)، المعجم الكبير خود را با الگوگيري از مشيخه ابن محبوب نگاشت.
مشيخه ابن محبوب، يك بار ديگر هم باب بندي و دسته بندي شده است. البته اين بار، به گونه كتاب هاي فقهي، از كتاب طهارت آغاز و به كتاب ديات و نوادر، پايان پذيرفته است. اين باب بندي و دسته بندي، به دست ابوسليمان داوود بن كوره قمي، از مشايخ كليني، در نيم قرن بعدي انجام پذيرفته است. وي كتاب النوادر ابوجعفر احمد بن محمّد بن عيسي اشعري، رئيس حوزه قم را هم به گونه

فهرست شده اند؛ امّا چون هفده سال را در حبس بوده و در اين مدت، خواهرش و به روايتي خود او، كتاب ها را در زير خاك پنهان كرده بود، همه آنها در زير باران، از بين رفته‌اند. ^۱ او پس از آن توانست فقط آنچه را در حافظه داشته، در چهل كتاب و بدون سند، با عنوان النوادر گرد آورد ^۲ كه شيخ طوسي اين مجموعه را كتاب نيكويي توصيف مي نمايد. ^۳
اكنون از آن صحابي امام و محدّث گران قدر، بيش از چهار هزار و هفتصد روايت در كتب روايي در زمينه هاي مختلف، مانند: تفسير، فقه و كلام وجود دارد. ^۴ ابن ابي عمير، علاوه بر آن كه روايات فقهي بي شماري در جاي جاي ابواب فقهي از خود به يادگار گذاشته، روايت‌هاي بسياري درباره مسائل كلامي نقل كرده است.
بسياري از دانشمندان اسلامي، نظير: نجاشي، شيخ طوسي، شيخ بهايي، شيخ انصاري و امام خميني( ، مرسلات ابن ابي عمير را در حكم مسند دانسته و به آنها اعتماد كرده اند. ^۵ علامه مامقاني (م1351 ق) در اين باره مي گويد:
محمّد بن ابي عمير، تنها كسي است كه تمامي علماي شيعه [در طول قرون گذشته] روايات مرسل او را پذيرفته و آنها را مانند روايات مسند، معتبر دانسته اند؛ اگرچه درباره برخي [از اصحاب ائمّه(] نيز اين مطلب را گفته اند، ليكن گوينده آن، عدّه اي معدود بوده اند و درباره آنها به مانند آنچه كه درباره ابن ابي عمير گفته اند، اتفاق نظر وجود نداشته است. ^۶
امّا با اين حال، برخي، همچون: محقّق اردبيلي، محقّق حلّي و آية الله خويي( ، به دليل انكار حجّيت احاديث مرسل، مرسلات ابن ابي عمير را نيز نپذيرفته اند. ^۷
15. المشيخه، ابوعلي حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بجلي (م 234 ق) معروف به سرّاد. ^۸ حسن بن محبوب، از بزرگان رجال شيعه و راويان نامور است. موالي و نياكانش، از ايالت سِند هندوستان بوده اند و جدّ اعلايش وهب، از برده هاي جرير بن عبد الله بجلي، صحابي مشهور بود كه در سال 51 هجري، بدرود حيات گفته است.
وهب، در هنر زره بافي، استاد بوده است. از اين روي، به وي «سرّاد» و يا «زرّاد» مي گفته اند و اين لقب بر همه نسل وي بر جاي ماند. وي در اواخر سال 234 ق، در حدود 75 سالگي، دار فاني را وداع كرده است.