الجامع الكبير في الفقه، الجامع الصغير و جامع الفقه و الأحكام، از آثار فقهي اوست ^۱ كه هر سه، در زمره كتب جوامع محسوب مي گردد. نجاشي، كتاب اخير را با سه واسطه (ابن عبدون عن ابن الزبير عن المستملي عن المؤلف الثقفي) ^۲ روايت كرده و دو كتاب الجامع الكبير و الجامع الصغير را با سندي ديگر نقل مي نمايد. از اين رو، آشكار مي گردد كه اين سه، مؤلّفات جداگانه اي بوده اند. اثر فقهي ديگر ثقفي، كتاب الحلال والحرام ^۳ است كه تا قرن هفتم موجود بوده و ابن طاووس از آن نقل مي نمايد؛ ^۴ امّا به اشتباه، نام وي را اسحاق بن ابراهيم ثقفي، ثبت كرده است. بايد خاطر نشان كرد كه از اين نگاشته ابراهيم ثقفي، تنها در كتاب اقبال و الذريعة، نامي به ميان آمده و در ديگر كتب رجال و تراجم، ذكري از آن به چشم نمي خورد. شايد بتوان گفت كه اين كتاب، عنوان ديگري براي همان جامع الفقه و الأحكام است كه نجاشي از آن ياد كرده است. ^۵
28. الجامع، بكار بن احمد. شيخ طوسي در الفهرست، افزون بر اين نگاشته، كتب ديگري را براي او برشمرده است كه عبارت اند از: كتاب الزكاة، كتاب الحج، كتاب الطهارة، كتاب الجنائز. ^۶ همو در الرجال خويش از بكار بن احمد بن زياد، در باب «في من لم يرو عن واحد من الأئمّة(» ياد كرده است ^۷ كه به سبب اختلاف راويان اين دو، گمان برده اند كه اين نام، به دو تن تعلّق دارد؛ امّا بنا بر اين كه در هر دو كتاب، شيخ علي بن محمّد بن زبير قرشي، از راويان اوست، مي توان گفت كه اين عناوين، به يك فرد مربوط است. ^۸ با اين همه، درباره اين فرد، اطلاع بيشتري در كتب تراجم و رجال نيامده است و طرق شيخ طوسي نيز به آن ضعيف است. ^۹
29. الجامع في الفقه، محمّد بن علي بن محبوب اشعري قمي (اواخر قرن سوم). ^۱۰ وي فقيه نامور و پيشواي اهل قم در روزگار خود بود. ^۱۱ نجاشي، در فهرست آثار او، كتب مختلفي را در موضوعات فقهي ياد مي كند؛ ^۱۲ امّا شيخ طوسي، اين كتب را ابواب كتاب الجامع او مي داند و برخي از بخش هاي آن را چنين بر مي شمرد: كتاب الوضوء، كتاب الصلاة، كتاب الزكاة، كتاب الصيام و كتاب الحج. ^۱۳ اثر ديگر

نگاشته ديگري كه ابن نديم به آن اشاره مي كند، كتاب الجامع است كه آن نيز شامل ابوابي در فقه است؛ ^۱ امّا آقابزرگ تهراني چنين حدس زده كه كتاب الجامع همان نوادر الحكمة اشعري است ^۲ و نقل ابن طاووس از آن، به واسطه كتاب المرشد شيخ صدوق است. ^۳ به هر حال، مسلّم است كه وي كتابي در ابواب فقهي داشته و آن، از منابع كتاب من لايحضره الفقيه بوده است. نمونه هاي ديگري از روايات او در كتب ديگري نظير إعلام الوري، مختصر بصائر الدرجات و... آمده است. ^۴
27. الجامع الكبير في الفقه، ابراهيم بن محمّد بن سعيد بن هلال بن عاصم بن سعد بن مسعود الثقفي (م 283 ق)، مورّخ، محدّث، مفسّر و فقيه امامي. نياي چهارم وي، سعد بن مسعود، عموي مختار ثقفي، از جانب اميرمؤمنان( والي مداين بوده است. امام حسن( نيز در روز ساباط (جنگ معاويه با امام حسن() به منزل وي پناه برد. ^۵
ثقفي، ابتدا در كوفه زندگي مي كرد و زيدي مذهب بود، امّا بعدها به مذهب اماميه گرويد و به اصفهان مهاجرت كرد. درباره سبب هجرت او به اصفهان گفته اند كه برخي از دانشمندان كوفه، كتاب المعرفة او را ـ كه در مناقب اهل بيت و مثالب دشمنان ايشان نگاشته بود ـ خلاف تقيّه دانستند و او سوگند ياد كرد كه اين كتاب را در اصفهان ـ كه دورترين شهر از عقايد شيعه است ـ منتشر نمايد. ^۶ از اين رو، وي كوفه را ترك كرد و به قصد نشر و ترويج آراي شيعه، در اصفهان اقامت گزيد. علماي شيعه، ثقفي را ستوده اند و او را از راويان ثقه و ممدوح مي دانند؛ ^۷ امّا برخي از دانشمندان اهل سنّت، او را به سبب شيعه بودن، جرح كرده اند و او را غالي در تشيّع خوانده اند. ^۸
مؤلّف اين جامع، از نويسندگان نامي عصر خود بوده كه بيش از پنجاه كتاب نگاشته ^۹ و از اين ميان، تنها الغارات ـ كه شرح يورش هاي لشكر معاويه و تجاوزات آنان به قلمرو حكومت امير مؤمنان( بعد از جنگ نهروان و تاريخ دوره پاياني خلافت حضرت علي( است ـ ^۱۰ بر جاي مانده است.