65
فصلنامه علمي - پژوهشي علوم حديث 51

2. کوتاه نکردن سند، از يک نگاه

اين روش نيز، بي‌کم و کاست، در سر تا سر کتاب روضه، به چشم مي‌آيد و نيازي به يادآوري يک يا چند نمونه‌‌اش نيست!

3. کوتاه کردن سند، از نگاهي ديگر

1. به‌کارگيري فراز «عدّة من اصحابنا»

اين روش را براي نمونه، مي‌توان در حديث‌هاي شمارة 6، 10، 12، 18، 25، 26، 34و 62 ديد.

2. به‌کارگيري فراز «و بهذا الاسناد»

نمونه‌هاي اين روش را مي‌توان در حديث‌هاي شمارة 75، 76، 77، 78، 109، 110، 111، 129، 131، 132، 136، 137، 290و 292 ديد.

3. به‌کارگيري فرازهاي «عنه» و «عنهم»

اين روش نيز در چندين حديث، به چشم مي‌آيد؛ حديث‌هايي به شمارة 20، 35، 37، 38، 43، 48، 51، 53، 54 و...
بايد دانست، با توجه به حجم بسيار اندک کتاب روضه، کنار هفت جلد ديگر کتاب الکافي، درصد به‌کارگيري اين شيوه در اين نوشته، بسي بيشتر از آن هفت جلد است؛ هر چند جا داشت، کليني اين روش را در احاديثي به شمارة 14، 26، 42، 45، 73و... نيز در پيش گيرد.

4. پر بسامدي گزارش حديث از علي بن ابراهيم قمي و محمد بن يحيي عطار

در اين باره، براي نمونه، مي‌توان حديث‌هاي شمارة 1، 2، 7، 8، 15، 16، 19، 20، 21، 23، 24، 27و 28 را ديد.

5. به‌کارگيري روايات مضمر زراره و سماعه و ديگران

اين دست روايات را مي‌توان با شماره‌هاي 118، 120، 251و 253 ديد.

6. به‌کارگيري ضمير به جاي نام يک يا چند امام، کنار صيغة دعائيه

از اين گونه روايات، مي‌توان احاديث شمارة 56، 103، 242، 245، 472، 543 و 544 را ديد.

7. فراواني ارسال سند حديث‌هاي روضة الکافي

1. فراواني رفع حديث و بازتاب ندادن سندش در حديث‌هاي شمارة 8، 26، 170، 177، 191، 197، 201، 268، 327، 577 و...
2. به‌کارگيري «من» موصوله در فرازهايي چون «عمن ذکره»، «عمن حدثه»، «عمن اخبره» و «عمن رواه»، در حديث‌هاي شمارة 9، 16، 149، 159، 160، 165، 166، 178، 187، 222، 420، 428، 500، 508، 521، 584، 589 و...


فصلنامه علمي - پژوهشي علوم حديث 51
64

3-8-2. به‌کارگيري «من» موصوله در فرازهايي چون «عمن ذکره»، «عمن حدثه»، «عمن رواه»، «من سمع اباعبدالله»، «عمن سمع ابا عبدالله» و «عمن اخبره ۱ ».
3-8-3. به‌کارگيري واژة «اصحاب» در فرازهايي چون «عن بعض اصحابنا»، «عن بعض اصحاب امير المؤمنين» و «عن بعض اصحابه من العراقيين ۲ ».
3-8-4. به‌کارگيري واژة نکرة «رجل» و مشتقات آن در فرازهايي چون «عن رجل سماه»، «عن رجل»، «عن بعض رجاله»، «عن رجلين من اصحابنا»، «عن رجل سمع ابا الحسن» و «رجل من تجار فارس ۳ ».
3-8-5. به‌کارگيري واژة «بعض» در فرازهايي چون «عن بعض العراقيين»، «عن بعض الکوفيين»، «عن بعض الحلبيين» و «عن بعض اهل المدائن ۴ ».
3-8-6. به‌کارگيري دو واژة «رجل» و «شيخ»، با نام قبيله‌ها در فرازهايي چون «عن رجل من قريش» و «شيخ من النخع ۵ ».
3-8-7. به‌کارگيري صيغه‌هاي گوناگون «عدّة مجهولة»، مانند«عن غير واحد»، «عن عدّة»،«عن رجاله» و «عن غير واحد من اصحابه ۶ ».
3-8-8. به‌کارگيري واژه‌هاي نکرة «رجل» و «شيخ»، کنار نام شهرها و سرزمين‌ها، در فرازهايي چون «عن رجل من اهل البصره»، «من اهل الجبل»، «من اهل فارس»، «من اهل مکه»، «من اهل المدينه»، «من اهل حلوان» و «من اهل خراسان ۷ ».

کليني و رويکردهاي اسنادي‌‌اش در روضة الکافي

1. معنعن کردن سند و تحويل آن

اين روش در کتاب روضه، فراوان به چشم مي‌آيد و از آنجا که 597 حديث اين نوشتة کليني، يکي پس از ديگري، شماره خورده و پياپي‌اند، به يادآوري شمارة چند نمونة حديثي ـ که هم معنعن و هم داراي تحويل سندند ـ در اين محور و نيز در محورهاي آينده، در متن، نه در پانوشت‌ها، بسنده مي‌کنيم: 1، 2، 7، 16، 27، 95، 96 و...

1.. براي نمونه، ر.ك: همان، ج۱، ص۴۰۸، ح۲؛ ج۲، ص۱۱۰، ح۶؛ ص۲۱۸، ح۶؛ ص۲۲۵، ح۱۳؛ ص۳۰۳، ح۶ و...

2.. براي نمونه، ر.ك: همان، ج۱، ص۳۳۹، ح۱۳؛ ج۲، ص۲۳۷، ح۲۶؛ ص۵۶۴، ح۱؛ ص۶۵۷، ح۲۳؛ فروع الکافي، ج۳، ص۱۶۳، ح۳۱ و...

3.. براي نمونه، ر.ك: اصول الکافي، ج۱، ص۴۱۳،ح۲؛ ص۴۴۵، ح۱۹؛ ص۵۳۸،ح ۶؛ ص۵۴۷، ح۲۵؛ ج۲، ص۹۵، ح۹؛ ص۱۱۶، ح۲۱؛ ص۲۶۱، ح۸؛ ص۲۳۷،ح ۲۶؛ ص۴۰۸، ح۱؛ ص۴۱۰، ح۱؛ ص۴۱۱، ح۳؛ ص۴۵۹، ح۲۲؛ ص۴۶۷، ح۷ و...

4.. براي نمونه، ر.ك: همان، ج۱، ص۳۳۲، ح۱۵؛ ج۲، ص۷۲، ح۲؛ ص۳۶۸، ح۲ و ۳ و...

5.. براي نمونه، ر.ك: همان، ج۱، ص۴۰۳، ح۲؛ ج۲، ص۳۳۱، ح۳ و...

6.. براي نمونه، ر.ك: همان، ج۲، ص۹۷، ح۲۱؛ ص۴۹۰، ح۷؛ ص۴۹۴، ح۱۶؛ ص۵۱۴، ح۳؛ ص۵۲۷، ح۱۵؛ ص۵۴۴، ح۲ و...

7.. براي نمونه، ر.ك: همان، ص۲۵۸، ح۲(دوم)؛ ص۳۲۹، ح۶؛ ص۴۰۳، ح۲؛ ج۲، ص۹۹، ح۲؛ ص۱۹۷، ح۴؛ ص۳۱۳، ح۱ و...

  • نام منبع :
    فصلنامه علمي - پژوهشي علوم حديث 51
    تاريخ انتشار :
    بهار 1388
    سردبیر :
    محمدی نیک (ری شهری)، محمد
    صاحب امتیاز :
    دانشکده علوم حديث
    مدیر اجرایی :
    محمد قنبری
    نشانی :
    قم، بلوار پانزده خرداد، شهرک جهاد، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ص پ : 37185-3431
    تلفن :
    0251-7176131
    امور مشترکان :
    0251-7176413
    دورنگار :
    0251-7785050
    پست الکترونیک :
    ulumhadith@hadith.net
    امتیاز :
    علمی - پژوهشی، به استناد نامه شماره 6219/3 - 85/7/3 کمیسیون بررسی نشریات علمی کشور
    جانشین سردبیر :
    مهدی مهریزی
تعداد بازدید : 24501
صفحه از 171
پرینت  ارسال به