قاعده شناخت صحابه پيامبر با محوريت احاديث پيامبر(ص) - صفحه 171

همچنين، به پيروي از قرآن، منافقان را هم در ميان اصحاب باور دارند كه خداي متعال در آيات متعددي به بدگويي و مذمتشان پرداخته و از جمله فرموده است:
(وَمِمَّنْ حَوْلَكُم مِنَ الْأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمـَدِينَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَاتَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ سَنُعَذِّبُهُم مَرَّتَيْنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَى عَذَابٍ عَظِيمٍ(.۱
در ميان آنها اشخاصي بوده‌اند كه خدا از تهمت‌زدنشان به حرم پيغمبر( پرده برداشته، آن‌گاه كه حرم شريف رسول خدا( را به انحراف اخلاقي متهم كرده بودند كه از چنان سخني به خدا پناه مي‌بريم. ۲ و نيز در ميانشان كساني بوده‌اند كه خداوند از راز درونيشان خبر داده و فرموده است:
(وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهـْواً انفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِماً(.۳
اين واقعه، هنگامي اتفاق افتاد كه رسول خدا( در مسجد ايستاده و به خواندن خطبة روز جمعه مشغول بود. نيز در ميان ايشان كساني بوده‌اند كه در گردنة هرشي و هنگام بازگشت آن حضرت از غزوة تبوك، ۴ قصد جان شريفش را كردند و به ترورش قيام نمودند.
گذشته از همة اينها، تشرف به هم‌صحبتي با رسول خدا(، در مقام مقايسه، از همسري با آن حضرت كه بالاتر نيست؛ زيرا همسري با حضرت در بالاترين سطح از مصاحبت و صحابي بودن قرار دارد كه خداوند خطاب به ايشان مي‌فرمايد:
(يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ مَن يَأْتِ مِنكُنَّ بِفَاحِشَةٍ مُّبَيِّنَةٍ يُضَاعَفْ لَهـَا الْعَذَابُ ضِعْفَيْنِ وَكَانَ ذلِكَ عَلَى اللَّـهِ يَسِيراً * وَمَن يَقْنُتْ مِنكُنَّ لِلّـَهِ وَرَسُولِهِ وَتَعْمَلْ صَالِحاً نُؤْتِهَا أَجْرَهَا مَرَّتَيْنِ وَأَعْتَدْنَا لَهـَا رِزْقاً كَرِيماً * يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ...(؛۵اى همسران پيامبر، هر كس از شما مبادرت به كار زشتِ آشكارى كند، عذابش دو چندان خواهد بود؛ و اين بر خدا همواره آسان است. و هر كس از شما خدا و فرستاده اش را فرمان بَرَد و كار شايسته كند، پاداشش را دو چندان مى دهيم و برايش روزىِ نيكو فراهم خواهيم ساخت. اى همسران پيامبر، شما مانند هيچ يك از زنان [ديگر] نيستيد... .
و خطاب به دو تن از ايشان مي‌فرمايد:
( إِن تَتُوبَا إِلَى اللَّـهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُمَا وَإِن تَظَاهَرَا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمـُؤْمِنِينَ وَالْمـَلَائِكَةُ بَعْدَ ذلِكَ ظَهِيرٌ(؛۶

1.. سوره توبه، آيه ۱۰۱.

2.. اشاره به داستان افك آيات ۱۱- ۱۷ سوره نور.

3.. سوره جمعه، آيه ۱۱.

4.. مسند ابن حنبل، ج۵، ص۳۹۰ و ۴۵۳؛ صحيح مسلم، ج۸، ص۱۲۲ و ۱۲۳، باب صفات المنافقين؛ مجمع الزوائد، ج۱، ص۱۱۰ و ج۶، ص۱۹۵؛ الدار المنثور، ج۳، ص۲۵۸ در تفسير آيه۷۴ سوره توبه.

5.. سوره احزاب، آيه ۳۰-۳۲.

6.. سوره تحريم، آيه ۴.

صفحه از 183