۱۵۷.عنه صلى الله عليه و آله :إنَّ اللّهَ تَعالى يَسأَلُ العَبدَ عَن فَضلِ عِلمِهِ كَما يَسأَلُهُ عَن فَضلِ مالِهِ. ^۱

ب ـ حُرمَةُ كِتمانِ العِلمِ

الكتاب

« إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتَـبِ وَ يَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَنًا قَلِيلاً أُوْلَئِكَ مَا يَأْكُلُونَ فِى بُطُونِهِمْ إِلَا النَّارَ وَ لَا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَـمَةِ وَ لَا يُزَكِّيهِمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ » . ^۲

الحديث

۱۵۸.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :مَن سُئِلَ عَن عِلمٍ ثُمَّ كَتَمَهُ ، اُلجِمَ يَومَ القِيامَةِ بِلِجامٍ مِن نارٍ. ^۳

۱۵۹.عنه صلى الله عليه و آله :العِلمُ لا يَحِلُّ مَنعُهُ. ^۴

۱۶۰.عنه صلى الله عليه و آله :مَثَلُ الَّذي يَتَعَلَّمُ العِلمَ ثُمَّ لا يُحَدِّثُ بِهِ كَمَثَلِ الَّذي يَكنِزُ الكَنزَ فَلا يُنفِقُ مِنهُ. ^۵

8 / 2 . فَضلُ التَّعليمِ

۱۶۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :أفضَلُ الصَّدَقَةِ أن يَتَعَلَّمَ المَرءُ المُسلِمُ عِلماً ثُمَّ يُعَلِّمَهُ أخاهُ المُسلِمَ. ^۶

۱۶۲.عنه صلى الله عليه و آله :يَجيءُ الرَّجُلُ يَومَ القِيامَةِ ولَهُ مِنَ الحَسَناتِ كَالسَّحابِ الرُّكامِ أو كَالجِبالِ الرَّواسي فَيَقولُ : يا رَبِّ ، أنّى لي هذا ولَم أعمَلها ؟ فَيَقولُ : هذا عِلمُكَ الَّذي عَلَّمتَهُ النّاسَ يُعمَلُ بِهِ مِن بَعدِكَ. ^۷

۱۵۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند متعال ، از مازاد دانش انسان مى پرسد ، همان گونه كه از مازاد دارايى اش مى پرسد .

ب ـ حرام بودن كتمان علم

قرآن

«كسانى كه آنچه را خداوند از كتابْ نازل كرده، پنهان مى دارند و بِدان بهاى ناچيزى به دست مى آورند، آنان جز آتش ، در شكم هاى خويش فرو نمى برند. و خدا روز قيامت با ايشان سخن نخواهد گفت و پاكشان نخواهد كرد و عذابى دردناك خواهند داشت» .

حديث

۱۵۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس از دانشى پرسيده شود و آن را پنهان كند ، روز قيامت ، با لگامى از آتش ، لگام زده مى شود .

۱۵۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :منع دانش ، روا نيست .

۱۶۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مَثَل كسى كه دانش مى آموزد ، ولى آن را بازگو نمى كند ، مَثَل كسى است كه گنج مى اندوزد ، ولى از آن خرج نمى كند .

8 / 2 . ارزش آموزش

۱۶۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :برترين صدقه ، آن است كه فرد مسلمان دانشى را فرا گيرد و سپس آن را به برادر مسلمانش بياموزد .

۱۶۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :آدمى در روز رستاخيز مى آيد و با خود ، كارهاى نيكى چون ابرهاى انبوه يا كوه هاى استوار دارد . پس مى گويد : پروردگارا ! اينها را كه من نكرده ام . پس ، از كجايند؟
[خداوند ]مى فرمايد : «اين ، دانش توست كه به مردم آموختى و پس از تو ، بِدان عمل كردند» .