باب هشتم : فيزيك

1.دانش جديد ، امكان بهره گيرى از امواج صوتى را فراهم آورده است . گوش انسان ، توان گيرايى مقدار معيّنى از امواج صوتى را دارد كه بين پانزده موج در ثانيه تا پانزده هزار موج باشد و اگر كم تر از اين باشد ، گوش ما قادر به شنيدن نيست ، چنان كه اگر مقدار امواج ، افزون تر از پانزده هزار باشد ، نيز نمى تواند بگيرد و شايد مقصود از كلام آن حضرت كه فرمود : «لطيف الأصوات (صداهاى زير)» و «كبير الأصوات (صداهاى بم)» همين باشد (تصنيف نهج البلاغة : ص ۷۸۲) . شايسته يادآورى است كه جديدترين نظريه فيزيكى در اين مورد ، اين است كه مقدار امواج صوتى قابل درك براى گوش انسان ، بين ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ بار در ثانيه است ؛ يعنى متفاوت با نظريه پيشين كه آن را بين ۱۵ تا ۱۵۰۰۰ در ثانيه مى دانست (ر .ك : فيزيك ، تأليف هاليدى و رزنيك ، ترجمه گلستانيان و بهار : ج ۲ ص ۹۵) .

2.بسيارى از حيوانات ، رنگ ها را نمى بينند ؛ بلكه تنها رنگ سفيد و سياه را مى بينند ؛ امّا انسان ، هفت رنگ لطيفِ قابل ديد را كه امواج آنها بين ۴/۰ ميكرون (بنفش) تا ۸/۰ ميكرون (قرمز) است ، مى بيند ؛ ولى رنگ هايى كه طول موج آنها از اين محدوده بيرون است ، انسان ، قادر به ديدن آنها نيست ، از (قبيل اشعه ماوراى بنفش و اشعه مادون قرمز) . بنا بر اين ، قدرت بينايى انسان ، محدود است؛ امّا خداوند متعال ، هر جسم و هر رنگ را با هر نوع و لطافت مى بيند و به قدرت اوست كه زنبور عسل ، توان تشخيص هفت رنگ سفيد متفاوت را دارد كه انسان ، همه آنها را يك رنگ (سفيد) مى بيند . زنبور عسل با اين قدرت چشمگير مى تواند در حال پرواز ، انواع گل ها را تشخيص بدهد (تصنيف نهج البلاغة : ص ۷۸۲) .