امام علی علیه السلام
يُستَدَلُّ عَلَى المُرُوَّةِ بِكَثرَةِ الحَياءِ، وبَذلِ النَّدى، وكَفِّ الأَذى .
حياى فراوان، نيكى كردن بسيار، و خوددارى از آزاررسانى، نشانه جوان مردى است.
غرر الحكم : ح 10966
راوي: بسيارى از مفاهيم قرآن و حديث، بيانگر ابعاد و ويژگي هایى از وجود انسان است كه قابل طرح در دانش روانشناسى بوده و نيازمند تبيينهاى روانشناختى است. همچنين در متون دينى ـ قرآن و حديث ـ آموزههاى روانشناختى فراوانى وجود دارند كه يا ناشناخته مانده اند و يا كمتر به آنها توجّه شده است.
حجت الاسلام و المسلمين «عباس پسنديده» مدير واحد حديث و علوم روانشناختی پژوهشكده علوم حديث مؤسسه علمی ـ فرهنگی دارالحديث روز يك شنبه ۲۰ ديماه در مصاحبه با راوي به تبيين مفاهيم قران و حديث در دانش روانشناسی پرداخت و گفت: در متون دينى معارف و آموزههاى ناب و فراوانى در ابعاد مختلف، به ويژه علوم انسانى، به چشم مىخورد كه نيازمند درك، تبيين و ارائه است و در اين ميان، مباحث روانشناختى از جايگاه خاص خود برخوردار است. از سوى ديگر، معارف ناب دينى، قابليت نظريهپردازى دارند و طبيعى است كه تبديل معارف و آموزههاى دينى به نظريههاى روانشناختى، نيازمند پژوهشهاى گسترده و عميقى است كه بايد متكى بر متون و با روشهاى روانشناسى صورت گيرد.حجت الاسلام و المسلمين «پسنديده» افزود: مركز تحقيقات دارالحديث در جهت تحقق رسالت خويش در تبيين و ترويج معارف اهل بيتعليهم السلام، واحد علوم روانشناختى را تأسيس نمود تا قابليتهاى روانشناختى موجود در متون دينى را بازشناسى و بازپژوهى نمايد. اهدافى كه اين واحد دنبال مىكند عبارتاند از: تبيين روانشناختى مفاهيم و گزارههاى دينى؛ مفهومسازى براى دانش روانشناسى با تكيه بر معارف دينى، زمينهسازى براى تبديل معارف و آموزههاى دينى به نظريههاى روانشناختى؛ پاسخجویى از متون دينى براى پرسشها و مباحث روانشناختى؛ وارد ساختن مفاهيم و معارف دينى در نظام پژوهش و آموزش علمى روانشناسى؛ زمينهسازى براى نظام جامع روانشناسى دينى؛ زمينهسازى براى تشكيل گرايش روانشناسى و حديث در دوره كارشناسى ارشد دانشكده علوم حديث؛ تدوين روشى نو در تحقيقات حديثى ـ روانشناختى(فقهالحديث روانشناختى يا منطق فهم روانشناسانه از متون)، تربيت نيروهاى متخصص و كارآمد در زمينه روانشناسى و حديث.وی با اشاره به پژوهشهاى اين واحد تصريح كرد: واحد حديث و علوم روانشناختى در دو گروه طبقهبندى و براى دو دسته از مخاطبان انجام مىشود: گروه تخصصى: در اين گروه، پژوهشهایى انجام مىشوند كه مخاطب آن مجامع دانشگاهى و تحصيلكردههاى رشته روانشناسى است. گروه عمومى و كاربردى: در اين گروه، پژوهشهایى انجام مىشوند كه به امور كاربردى مىپردازد و آموزههاى زندگىساز دين را براى مخاطبان عام تدوين مىكند.حجت الاسلام و المسلمين «پسنديده» به آثار منتشره از سوی اين واحد اشاره كرد و افزود: حيا از موضوعات مهم دينى است كه جنبههاى روانشناختى فراوان دارد. يكى از اساسىترين مسائل فراروى دين و روانشناسى، مسأله چگونگى تنظيم و مهار رفتارهاى انسان است. در اين موضوع، حيا يكى از شاخصترين عوامل به شمار مىرود كه دين معرفى نموده و البته براى روانشناسى ناشناخته است. ويژگى مهم اين رفتار نه مبتنى بر ترس است و نه مبتنى بر طمع؛ بلكه مبتنى بر كرامت انسانى است و از ديدگاه دين، در رأس ديگر عوامل قرار دارد و شايسته است كه نظام تربيت بر اساس آن استوار گردد. كتاب «پژوهشى در فرهنگ حيا» ، نگارشى عمومى از پژوهشى است كه در اين موضوع به روش مشاركتى (Partipativ Research) و گفتگوى گام به گام (Dialogical Research)انجام شد. اين مجموعه در چهار بخش ديدگاههاى دين را كه برگرفته از متون قرآن و حديث است، تبيين مىكند. اين پژوهش با عنوان«غنچه های شرم» در فاصله اندكى به چاپ چهارم رسيده است.وی به كتاب «رضايت از زندگى» اشاره كرد و گفت: زندگى، بستر تكامل و مزرعه آخرت است و موفقيت در آن متكى به برخوردارى از مهارتهاى زندگى است. بخش بزرگى از معارف قرآن و حديث، اختصاص به آموزش مهارتهاى زندگى دارد كه نشان دهنده دغدغه دين در اين موضوع است؛ هرچند به اين بخش از سوى دينپژوهان كمتر توجّه شده است. از سوى ديگر، دانش روانشناسى نيز در مباحث بهداشت روان، به اين موضوع مىپردازد و براى پژوهشگران اين حوزه، آگاهى از ديدگاه دين بسيار راهگشا است. بر همين اساس، طرحى براى پژوهش در اين قلمرو طراحى گرديد و پس از اجرا، نتايج آن در سطح عموم تدوين و در قالب كتاب «رضايت از زندگى» منتشر شد.مدير واحد حديث و علوم روانشناختى مؤسسه دارالحديث، به معرفی ديگر آثار منتشر شده اين واحد پرداخت و اظهار داشت: كتاب تحكيم خانواده، كتاب رضايت زناشويی، مطالعات اسلامی همايش اسلام و آسيب‌های اجتماعی كه عمده آن بحث خانواده است، حكمت‌نامه كودك، درس‌نامه پايداری خانواده كه برای طرح رحمت دفتر امور زنان رياست جمهوری انجام شده بود، كتاب تربيت جنسی،روانشناسی تنظيم رفتار، آه سرد و شعله های سرد از فعاليت های منتشر شده اين واحد است.گفتنی است، در همايش ملی «زوج خوشبخت ايرانی» كه سی‌ام آبان‌ماه با حضور «محمود احمدی‌نژاد»، رييس جمهور، «سيد محمد حسينی» وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی و «مهرداد بذرپاش»، رييس سازمان ملی جوان برگزار شد، حجت‌الاسلام «پسنديده»، از فعالان عرصه تسهيل ازدواج از سوی رييس‌جمهوری تقدير شد.
