بررسی و نقد دیدگاه زرقانی در بارۀ تقدم مصحف ابو بکر بر مصحف امیر‌مؤمنان (علیه السلام)

نشریه : تفسیر اهل بیت (ع)

نویسنده : پديدآورنده : عبد الکریم بهجت پور
پديدآورنده : زهرا بهجت پور

سال / شماره پیاپی / صفحه 65-82

چکیده :

در باره اولین جمع‌آوری مصحف، پس از رحلت رسول اکرم6، دو دیدگاه اصلی وجود دارد که مبتنی بر دو دسته از روایات است: نخست، دیدگاه مشهور و چه بسا اتفاق شیعی، از جمله آیةالله معرفت; که این جمع را به امیر مؤمنان7 نسبت می‌دهد و دوم، دید گاه مشهور اهل سنت که آن را به ابو بکر نسبت می‌دهد و
سعی می‌کند روایات مربوط به مصحف امیر مؤمنان را مخدوش جلوه داده و یا به توجیه آنها بپردازد.
این مقاله به بررسی روایات مرتبط با موضوع جمع‌آوری علی7 پرداخته و سپس مستندات دیدگاه مشهور اهل سنت، به ویژه زرقانی را در باره تقدم مصحف ابو بکر نقد می‌کند و به این نتیجه می‌رسد که با توجه به روایات و گزارش‌های شیعه و اهل سنت، اولین مصحف علی الاطلاق، مصحف حضرت علی7 است و تردیدها و توجیه‌های اهل سنت توانی مخدوش کردن آن ندارد. هم‌چنین مشخص می‌شود که بر خلاف نظر زرقانی، مصحف ابو بکر هیچ ویژگی منحصر به فردی ندارد تا باعث ممتاز شدن و تقدم آن گردد و این احتمال تقویت می‌گردد که مصحف مذکور، مصحفی شخصی برای خلیفه بوده است.

کلیدواژه‌های مقاله :روایات جمع قرآن؛ مصاحف؛ مصحف حضرت علی؛ مصحف ابوبکر؛ زید بن ثابت؛ زرقانی