جارية بن قُدامه سَعدى

جارية بن قدامه تميمى سعدى ، از صحابيان پيامبر خدا و از ياران پاكْ نهاد و شجاع على عليه السلام است . او بُرنا دل و ژرف نگر بود و از شخصيتى والا و محبوبيتى بسيار ، برخوردار بود . او در دوستى على عليه السلام ، استوار گام و بر دشمنان او بسى سختگير بود .

 چون على عليه السلام به خلافت رسيد ، جاريه در بصره براى او بيعت گرفت . او از جمله شخصيت هاى پاكبازى بود كه به «شُرطة الخميس (نيروهاى ويژه)» مشهور بودند . وى در نبردهاى سه گانه على عليه السلام حضورى جدّى داشت و در صِفّين ، فرماندهى قبيله هاى سعد و رَباب به عهده او بود .

 جاريه ، سخنورى چيره دست بود . گفتگوهاى او در كشاكش جنگ صِفّين و سخنرانى دليرانه او در كاخ معاويه ، و سخنان كوبنده و استوارش در دفاع از مولا على عليه السلام ، گواهى است بر بلاغت و زبان آورى او .

 هنگامى كه اهالى نَجرانْ مرتد شدند ، على بن ابى طالب عليه السلام ، او را به سوى آنان فرستاد . پس از جنگ نهروان ، غارتگرى ها و هجوم هاى ستمگرانه معاويه در اطراف سرزمين عراق ، آغاز شد . معاويه ، عبد اللّه بن عامر حَضْرَمى را به بصره فرستاد تا براى او بيعت گيرد . ابن حضرمى چنين كرد و بر شهر ، مسلّط شد .

 امام عليه السلام ، ابتدا اَعيَن بن ضبيعه را براى خاموش كردن فتنه ابن حضرمى به بصره گسيل داشت كه شبانه در بستر به شهادت رسيد . پس از آن ، جاريه را به بصره فرستاد و او با تدبير ، دقّت و شجاعت ، بر شهر ، مسلّط شد و امام عليه السلام ، او را ستود .

 على عليه السلام در آخرين روزهاى حيات خود ، جاريه را براى خاموش ساختن فتنه گرى هاى بُسر بن اَرْطات ـ كه در تيره جانى و زشت خويى بى بديل بود ـ به سوى وى گسيل داشت . جاريه در مأموريت بود كه على عليه السلام به شهادت رسيد . جاريه ، استوار گام و با شناخت ژرف از حق ، از مردم مكّه و مدينه براى امام حسن عليه السلام بيعت گرفت .

 او جانى منوّر و روحى بزرگ داشت و از بيان حق ، هرگز نمى هراسيد . چنين بود كه پس از صلح امام حسن عليه السلام نيز در حضور معاويه ، از على عليه السلام دفاع كرد و بر استوارى در موضع خود ، تأكيد كرد .

 جاريه بعد از به خلافت رسيدنِ يزيد ، زندگى را بدرود گفت .