147
الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث

۱۷۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس همه نيازهاى خود را از دنيا برآورد ، روز آخرت، به خواسته اش نمى رسد ؛ و هر كه به زيور نازپروردگانْ چشم بدوزد ، در ملكوت آسمان، خوار است .

۱۷۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اى ابن مسعود! پس از من، گروه هايى مى آيند كه غذاهاى خوش مزه و رنگارنگ مى خورند و بر چهارپايان سوار مى شوند و خود را چنان آرايش مى كنند كه زنى براى همسرش آرايش مى كند و همچون زنان، زيورآرايى مى نمايند و همانند شاهان ستمگر، جامه مى پوشند . آنان منافقانِ اين امّت در آخر الزمان هستند كه شراب مى نوشند و با قاب ، قمار مى كنند و شهوت مى رانند و نمازهاى جماعت را وا مى نهند و خوابِ ابتداى شب را وا مى گذارند و در صبحگاهان، بسيار مى خوابند . خداى تعالى مى فرمايد: «آن گاه ، كسانى جانشين اينان گشتند كه نماز را وانهادند و پيرو شهوت ها شدند . آنان به زودى در غَى،۱فرو خواهند افتاد» .
اى ابن مسعود! آنان همانند خرزهره اند كه گلى زيبا دارد ، امّا مزه اش سختْ تلخ است . گفتارشان حكيمانه جلوه مى كند ؛ امّا كردارشان، بيمارى اى درمان ناپذير است : «آيا در قرآن نمى انديشند يا بر قلب هايشان قفل هاست؟» .
اى ابن مسعود! آن كه در دنيا با نازپروردگى، زندگى مى كند ، سودى نمى بَرَد ، آن گاه كه در آتش، جاودانه مى گردد: «آنان به جلوه بيرونى زندگى دنيا آگاه اند ؛ امّا از آخرتْ بى خبرند» . خانه ها مى سازند ؛ كاخ ها بر پا مى كنند ؛ مسجدها را به زيور مى آرايند ؛ مقصد همه تلاش هايشان تنها دنياست و به آن، روى آورده اند و دل بسته اند . خداىِ آنان ، شكم هايشان است . خداوند تعالى فرموده است: «با اين پندار كه همواره زنده ايد ، دژها و كاخ ها برمى افرازيد؟ و به گاه انتقام گيرى ، همچون سركشان، رفتار مى كنيد؟ پس تقواى خدا را پيش گيريد و از من فرمان بريد» . نيز خداوند متعال فرموده است: «آيا ديده اى آن را كه هوسش را به خدايى برگزيد و خدا از روى علم، گمراهش ساخت و بر گوش و دلش مهر نهاد . . . آيا پند نمى گيريد؟» . چنين كسى، جز منافق نيست كه هوس خويش را دينِ خود ساخته و شكمش را خداى خويش . از هر چه دلش بخواهد ، خواه حلال و خواه حرام ، نمى پرهيزد . خداوند تعالى فرموده است: «اينان به همين زندگى پستْ خشنودند ؛ امّا اين زندگى در برابر زندگى آخرت ، تنها كالايى ناچيز است» .
اى ابن مسعود! محراب هاى اينان زنانشان اند ، و شرافت ايشان در درهم و دينار است ، و همه توانشان را در راه شكم خود به كار مى گيرند . اينان در ميان بَدان ، بدترين اند ؛ هم خاستگاه فتنه اند و هم بازگشتگاه آن .
اى ابن مسعود! سخن خداى متعال چنين است : «مگر نمى دانى اگر سال ها آنان را برخوردار كنيم ، آن گاه عذاب موعود به آنها برسد، آنچه از آن برخوردار مى شدند، به كارشان نمى آيد؟» .
اى ابن مسعود! كالبدهايشان سيرى نمى پذيرد و دل هايشان نرم و رام نمى گردد .
اى ابن مسعود! اسلام، غريبانه آغاز شد و به همان سان ، غريبانه باز خواهد گشت . پس خوشا سرانجامِ غريبان! از فرزندان شما ، هر كس كه آن روزگار را دريابد [خطاب من به وى، اين است:]، بديشان سلام ندهيد و جنازه هايشان را تشييع نكنيد و بيمارانشان را عيادت ننماييد ؛ زيرا آنان گرچه خود را با شما هم سنّت و هم آوا جلوه مى دهند ، رفتارشان همانند شما نيست . پس آنان مسلمان گونه نمى ميرند و نه آنها از من هستند و نه من از آنهايم .

1.غَى: وادى اى در جهنّم.


الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
146

۱۷۷.عنه صلى الله عليه و آله :مَن قَضى نَهمَتَهُ فِي الدُّنيا حيلَ بَينَهُ وبَينَ شَهوَتِهِ فِي الآخِرَةِ ، ومَن مَدَّ عَينَهُ إلى زينَةِ المُترَفينَ كانَ مَهيناً في مَلَكوتِ السَّماءِ . ۱

۱۷۸.عنه صلى الله عليه و آله :يَابنَ مَسعودٍ ، سَيَأتي مِن بَعدي أقوامٌ يَأكُلونَ طَيِّباتِ الطَّعامِ وألوانَها ، ويَركَبونَ الدَّوابَّ ، ويَتَزَيَّنونَ بِزينَةِ المَرأَةِ لِزَوجِها ، ويَتَبَرَّجونَ تَبَرُّجَ النِّساءِ ، وزِيُّهُم مِثلُ زِيِّ المُلوكِ الجَبابِرَةِ ، هُم مُنافِقو هذِهِ الاُمَّةِ في آخِرِ الزَّمانِ ، شارِبُو القَهَواتِ ، لاعِبونَ بِالكِعابِ ، راكِبُو الشَّهَواتِ ، تارِكُو الجَماعاتِ ، راقِدونَ عَنِ العَتَماتِ ، مُفَرِّطونَ فِي الغَدَواتِ ؛ يَقولُ اللّهُ تَعالى : «فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُواْ الصَّلَوةَ وَ اتَّبَعُواْ الشَّهَوَ تِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا» . ۲
يَابنَ مَسعودٍ ، مَثَلُهُم مَثَلُ الدِّفلى ؛ زَهرَتُها حَسَنَةٌ وطَعمُها مُرٌّ ، كَلامُهُمُ الحِكمَةُ ، وأعمالُهُم داءٌ لا تَقبَلُ الدَّواءَ ؛ «أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْءَانَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَآ» . ۳
يَابنَ مَسعودٍ ، ما يَنفَعُ مَن يَتَنَعَّمُ فِي الدُّنيا إذا اُخلِدَ فِي النّارِ ؟! «يَعْلَمُونَ ظَـهِرًا مِّنَ الْحَيَوةِ الدُّنْيَا وَ هُمْ عَنِ الْأَخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ» . ۴ يَبنونَ الدُّورَ ، ويُشَيِّدونَ القُصورَ ، ويُزَخرِفونَ المَساجِدَ ، لَيسَت هِمَّتُهُم إلَا الدُّنيا ، عاكِفونَ عَلَيها ، مُعتَمِدونَ فيها ، آلِهَتُهُم بُطونُهُم ؛ قالَ اللّهُ تَعالى : «وَ تَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُونَ * وَ إِذَا بَطَشْتُم بَطَشْتُمْ جَبَّارِينَ * فَاتَّقُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُونِ»۵ ، وقالَ اللّهُ تَعالى : «أَفَرَءَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَـهَهُ هَوَاهُ وَ أَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَ خَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ ـ إلى قَولِهِ ـ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ» . ۶ وما هُوَ إلّا مُنافِقٌ جَعَلَ دينَهُ هَواهُ ، وإلهَهُ بَطنَهُ ، كُلُّ مَا اشتَهى مِنَ الحَلالِ وَالحَرامِ لَم يَمتَنِع مِنهُ ؛ قالَ اللّهُ تَعالى : «وَ فَرِحُواْ بِالْحَيَوةِ الدُّنْيَا وَ مَا الْحَيَوةُ الدُّنْيَا فِى الْأَخِرَةِ إِلَا مَتَـعٌ» . ۷
يَابنَ مَسعودٍ ، مَحاريبُهُم نِساؤُهُم ، وشَرَفُهُمُ الدَّراهِمُ وَالدَّنانيرُ ، وهِمَّتُهُم بُطونُهُم ، اُولئِكَ هُم شَرُّ الأَشرارِ ، الفِتنَةُ مِنهُم وإلَيهِم تَعودُ .
يَابنَ مَسعودٍ ، قَولُ اللّهِ تَعالى : «أَفَرَءَيْتَ إِن مَّتَّعْنَاهُمْ سِنِينَ * ثُمَّ جَآءَهُم مَّا كَانُواْ يُوعَدُونَ * مَآ أَغْنَى عَنْهُم مَّا كَانُواْ يُمَتَّعُونَ» . ۸
يَابنَ مَسعودٍ ، أجسادُهُم لا تَشبَعُ ، وقُلوبُهُم لا تَخشَعُ .
يَابنَ مَسعودٍ ، الإِسلامُ بَدَأَ غَريبا وسَيَعودُ غَريبا كَما بَدَأَ ، فَطوبى لِلغُرَباءِ ! فَمَن أدرَكَ ذلِكَ الزَّمانَ مِن أعقابِكُم فَلا تُسَلِّموا عَلَيهِم في ناديهِم ، ولا تُشَيِّعوا جَنائِزَهُم ، ولا تَعودوا مَرضاهُم ؛ فَإِنَّهُم يَستَنّونَ بِسُنَّتِكُم ، ويَظهَرونَ بِدَعواكُم ، ويُخالِفونَ أفعالَكُم ؛ فَيَموتونَ عَلى غَيرِ مِلَّتِكُم ، اُولئِكَ لَيسوا مِنّي ولا أنَا مِنهُم . ۹

1.المعجم الصغير : ج ۲ ص ۱۰۸ ، شُعب الإيمان : ج ۷ ص ۱۲۵ ح ۹۷۲۲ ، الفردوس : ج ۳ ص ۵۴۶ ح ۵۷۰۳ وفيه «السماوات والأرض» بدل «السماء» وكلّها عن البرّاء بن عازب ، كنز العمّال : ج ۳ ص ۲۲۷ ح ۶۲۷۷ .

2.مريم : ۵۹ .

3.محمّد : ۲۴ .

4.الروم : ۷ .

5.الشعراء : ۱۲۹ ـ ۱۳۱ .

6.الجاثية : ۲۳ .

7.الرعد : ۲۶ .

8.الشعراء : ۲۰۵ ـ ۲۰۷ .

9.مكارم الأخلاق : ج ۲ ص ۳۴۴ ح ۲۶۶۰ عن عبد اللّه بن مسعود ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۹۶ ح ۱ .

  • نام منبع :
    الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    غیوری، سید مجتبی؛ حسینی، سید رضا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 61610
صفحه از 236
پرینت  ارسال به