روایات تفسیری ابن ولید

نشریه : تفسیر اهل بیت (علیهم السلام)

نویسنده : پديدآورنده : سید مصطفی مطهری

چکیده :

بی‎تردید روایات تفسیری اهل ‎بیت:، ‎‎‎‎مهم‎ترین ابزار فهم کلام وحی است و عالمان ژرف‎اندیش امامیه، مجموعه این روایات را از زمان صدور آن در قالب‎های گوناگون عرضه کرده‎اند که در گذر زمان و همراه عوامل دیگر، سبب پدیدآمدن مکاتب، مدارس و جریان‌های تفسیری شده است. هر چند اکنون از انبوه میراث‎های تفسیری، اندکی باقی مانده؛ اما بازشناسی جریان‎های تفسیری در آثار متقدمان، گامی سودمند برای فهم وحی است و با آن رابطه‏ای تنگاتنگ دارد. نوشتار حاضر در باره مجموعه روایات قرآنی شیخ القمیین، محمد بن الحسن بن الولید، شخصیت اثرگذار در مدرسه حدیثی قم و صاحب «تفسیرالقرآن» است؛ از این ‎رو پس از کنکاش مختصر ابعاد شخصیتی‎اش، مجموعه روایت تفسیری وی از جهت اِسنادشناسی و محتواسنجی ‌‌‌‌بررسی، و آمار لازم عرضه می‎شود. در اسنادشناسی، از میزان فراوانی نقلِ او از اساتید و نمونه‎های نقل‎هایش از مصادر پیشین بحث، و در محتواسنجی، احادیث وی در دو بعد موضوعی و کاربردی سنجیده می‎شود. بدیهی است، به‎کاربردن روشی مناسب و نوین می‏‏‏‏‏تواند در بازشناسی جریان‎های تفسیری و احیا دیدگاه متقدمان در این حوزه مفید باشد.