آیت‌الله رشاد با بیان اینکه رویکرد غرب در نوشتن دانشنامه‌های اسلامی بی‌طرف نبوده و در خصوص اسلام و قرآن دانشنامه‌ها مملو از نکات انحرافی است، گفت: دانشنامه‌نویسی ریشه در سنت اسلامی دارد و در برابر دانشنامه‌های غربی باید مورد حمایت بیشتری قرار گیرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)،آیت‌الله علی اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در چهارمین جشنواره بین‌المللی تجلیل از علی‌پژوهان، ضمن تبریک عید غدیر، گفت:
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از باقیات صالحات دکتر گلشنی است که دیگر دوستان این مرکز را توسعه داده‌اند. از دکتر قبادی ریاست محترم این پژوهشگاه به خاطر توجه بهدانشنامه امام علی(ع)تشکر می‌کنم.
امروز تولید دانشنامه از جمله فعالیت‌های رایج حوزه‌های مطالعاتی است و غربی‌ها به این نکته توجه ویژه داشته‌اند. امروزه در غرب، دانشنامه را انجیل علم می‌خوانند. دانشنامه‌ها به خاطر گسترده‌نگاری در علم مفید هستند، اما اینکه گفته دانشنامه‌ها بی طرف باشد، صحیح نیست و در روزگار ما بنا نیست چیزی بی‌طرف باشد و هر چیزی از مایه‌‌های ذهنی پیش‌فرض‌ها و انگیزها نشئت گرفته است.
رشاد ادامه داد: امروزه تلاشی نیست مگر اینکه به قدرت، سیاست و ثروت پیوند خورده باشد و دانشنامه‌نویسی نیز چنین وضعیتی دارد. تصور تحقیق بی‌طرف ممکن نیست و دانشنامه‌نویسی در جهان به ابزار بیان مواضع بدل شده است. در همین راستا باید توجه شود که دانشنامه‌ها توسط دستگاه‌ها و جریانات فکری تولید می‌شود و فرق ضاله اهتمام بیشتری به این سنت دارند و بخصوص بر موضوعاتی که ربطی به آنها ندارد و من الجمله درباره قرآن و اسلام وارد شده‌اند و وقتی به سراغ این آثار می‌رویم، می‌بینیم که سراسر آنها انحرافی است.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد:
زمانی مطلع شدیم که در دانشگاه لیدن هلند دانشنامه‌ای درباره قرآن نوشته می‌شود پس از تحقیق و بررسی دیدیم که به جز نصر حامد ابوزید و محمد ارکون مسلمان دیگری در مجموعه نویسندگان این مجموعه نیست و آن دو نیز مبانی متفاوتی با مسلمانان دارند. بنابراین به دفتر دانشنامه در هلند نامه نوشته و آمادگی همکاری خود را اعلام کردیم که جواب از آمریکا آمد و همکاری حاصل نشد. پس از انتشار این دانشنامه و ترجمه آن متوجه شدیم که این دانشنامه پر از آراء غلط به خصوص در مورد شیعه است. ما تصمیم گرفتیم در دانشنامه قرآن پژوهی خود این انحرافات را به صورت غیر مستقیم پاسخ دهیم.
رشاد با بیان اینکه یکی از تکالیف مراکز علمی در ایران رصد دانشنامه‌های غربی است، گفت: باید دید این دانشنامه‌ها به نام علم بی طرف چه چیزی را القاء می‌کند. ما باید تلاش کنیم با رعایت ضوابط دانشنامه‌نویسی به دنبال طرح حرف نو و نیز پاسخ به انحرافات القائی دانشنامه‌های غربی باشیم.
رشاد ادامه داد: ما در دوران معاصر به دانشنامه نگاری توجه کمی داریم اما در میراث اسلامی توجه جدی به این سنت وجود داشته است و نمونه برجسته آن مجموعه ۱۲۰ جلدی بحارالانوار است که تنوع موضوعی بسیاری دارد و در یونسکو به عنوان یکی از دانشنامه‌های تاریخی مورد تجلیل واقع شده است.
وی ادامه داد: جواهر الکلام یکی دیگر از این دانشنامه‌ها است که این کتاب در عالم حقوق و فقه نظیر ندارد. اهتمامی که بزرگان ما به دانشنامه‌نویسی داشتند مغفول بود و پس از انقلاب اسلامی رونق بیشتری گرفت اما باید مورد توجه واقع شود. مجلس و دولت با توجه به اهمیت دانشنامه‌نویسی باید این روند را در کشور حمایت کنند.
