107
گزيده دانش نامه اميرالمؤمنين عليه السلام

على عليه السلام به كار رفته است، عنوان «ولى» است. ۱
در سخنان و آموزه هاى پيامبر خدا، عنوان «ولى» و «ولايت»، براى على عليه السلام بسيار به كار رفته و اين سخنان شكوهمند و تنبّه آور، در موارد و مواضع بسيارى بيان شده است كه نخستين آنها، مجمع كوچك، امّا سرنوشت سازِ خويشاوندان پيامبر صلى الله عليه و آله بود كه از آن ياد كرديم.

( 9 )

احاديث هدايت

پيامبر خدا،بايد فرداى امّتش را به گونه اى رقم زند كه مردم، به جاى آب، به دنبال سراب نروند. اين چنين است كه على عليه السلام را در جايگاه هدايت مى نشانَد و در تفسير آيه : «إِنَّمَآ أَنتَ مُنذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ ؛۲تو، تنها هشدار دهنده اى و هر قومى، هدايتگرى دارد» ، على عليه السلام را مصداق والاى «هدايتگر» معرّفى مى كند:
المُنذِرُ أنَا ، وَالهادى عَلِىُّ بنُ أبى طالِبٍ .۳هشداردهنده منم و هدايتگر، على بن ابى طالب است.

( 10 )

احاديث عصمت

عصمت، به معناى «مصونيت از گناه، خطا، جهل و ناهنجارى هاى رفتارى» ، از ويژگى هاى قطعى پيامبران الهى است.
متون متعددى در دست است كه همگى يك پيام دارند وآن اينكه : على عليه السلام ـ به

1.ترديدى نيست كه در ادبيات عرب ، استعمال مادّه «وَلَىَ» در معناى سرپرست، زعيم و پيشوا، بسى شايع بوده است، كه به اين نكته در تحليل حديث غدير ، اشاره خواهيم

2.رعد : آيه ۷ .

3.الدرّ المنثور : ج ۴ ص ۶۰۸ .


گزيده دانش نامه اميرالمؤمنين عليه السلام
106

پيامبرگون، خداجوى، حق پرست و عدالت گستر باشند و على عليه السلام بر اساس احاديث متعدّد نبوى (احاديثى شگفت انگيز و شكوهمند و ارجمند)، در قلّه اين عنوان است.
در اين احاديث نبوى ، از على عليه السلام گاه به «امير مؤمنان» و گاه به «امير نيكان» و نيز با عنوان «امير هر مؤمن، پس از وفاتم» ياد شده است.اين است كه امام حسن عليه السلام در متن قرارداد صلح خود ، شرط مى كند كه نبايد معاويه با عنوان «امير مؤمنان» ياد شود. ۱

( 7 )

احاديث امامت

امام، كه به لحاظ واژه شناسى، همان «پيشرو، پيشتاز، سرپرست و پيشواى قوم و قبيله» است ، ۲ بى گمان، در فرهنگ قرآنى و دينى، پيشواىِ امّت در ابعاد گونه گون و عهده دار اداره امور جامعه است.
و اين حقيقت را مى توان از دونامه كه ميان مولا على عليه السلام و معاويه مبادله شده است، دريافت. ۳
در سخنان پيامبر بر امامت مولا سخن رفته است :
يا عَلِىُّ ، أنتَ وَصِيّى وخَليفَتى وإمامُ اُمَّتى بَعدى .۴اى على! پس از من، تو وصى و جانشين من و امام امّت هستى.

( 8 )

احاديث ولايت

از جمله عناوين شكوهمندى كه در روايات و بويژه در احاديث تفسيرى درباره

1.علل الشرائع : ص ۲۱۲ ح ۲ .

2.العين : مادّه «أمم» .

3.الغارات : ج ۱ ص ۲۰۳ .

4.الأمالى ، صدوق : ص ۴۳۴ ح ۵۷۳ .

  • نام منبع :
    گزيده دانش نامه اميرالمؤمنين عليه السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    غلامعلی، مهدی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 189064
صفحه از 896
پرینت  ارسال به