فصل يكم : بيعت نور

الف ـ تاريخ بيعت با امام عليه السلام

مورّخان و سيره نويسان ، در تعيين تاريخ دقيق بيعت مردم با امام على عليه السلام اختلاف نظر دارند . برخى گفته اند همان روزى كه عثمان كشته شد ، مردم با امام عليه السلام بيعت كردند . ^۱ برخى ديگر بر اين باورند كه بيعت با امام ، چند روز پس از قتل عثمان ، اتّفاق افتاد . اين فاصله نيز از يك تا پنج روز ، مورد اختلاف مورّخان است . ^۲
در بعضى از منابع تاريخى آمده است : با على عليه السلام در روز جمعه بيست و پنجم ذى حجه ، بيعت شد كه گمان مى رود آن روز ، همان روز كشته شدن عثمان بوده است . ^۳
و نهايت اين كه بر اساس آنچه طبرى از ابو مليح و ابن ابى الحديد از استاد خود ، ابو جعفر اسكافى نقل كرده اند و همچنين طبق آنچه در تاريخ دمشق و تذكرة الخواصّ آمده است ، بيعت مردم با امام ، در روز هيجدهم ذى الحجة الحرام سال 35 هجرى بوده است .
به اعتقاد ما نظر اخير ، به واقعْ نزديك تر است ؛ زيرا علاوه بر تصريح مصادرى كه بدانها اشارت رفت ، با نظر كسانى كه تاريخ بيعت با امام را با تاريخ قتل عثمان يكى

اصلاحات علوى،هدفى جز زنده گرداندن سيره و سنّت و شيوه حكومت نبوى نداشت . امام على عليه السلام ، نمى توانست سياست هاى ضد ارزشى ، ضد دينى و ضد انسانى را معمول بدارد . چنين بود كه على عليه السلام با همان دشوارى هايى رو به رو بود كه پيامبر خدا نيز با آنها درگير بود . ^۱
على عليه السلام مى كوشيد تا با تحمّل دشوارى ها و شكيبايى در برابر تلخى ها و مشكلات ، يك بار ديگر ، سيماى نورانى حكومت نبوى و شيوه پيامبر خدا را در تاريخ اسلام ، تكرار كند و سيره اى كارآمد و عدالت گستر و زيبا را در پيش ديد نسل ها و عصرها بگذارد .