دشوارى اى كه دارد ، طلب كن ؛ زيرا كه پايان آن ، پسنديده است . ^۱

ج ـ قانون گرايى

۲۰۰.الغاراتـ در گزارشى درباره نجاشى شاعر ـ: نجاشى در جنگ صفّين ، شاعر على عليه السلام بود . در كوفه باده نوشيد و اميرمؤمنان او را حد زد . وى خشمگين شد و به معاويه پيوست و على عليه السلام را هجو كرد .
هنگامى كه على عليه السلام نجاشى را حد زد ، همراهان على عليه السلام از قبيله يَمانى ، خشمگين شدند . نزديك ترين فرد اين قبيله به اميرمؤمنان ، طارق بن عبداللّه نَهدى بود كه بر على عليه السلام وارد شد و گفت : اى اميرمؤمنان! گمان نمى كرديم كه معصيتكاران و طاعت پيشگان ، جدايى طلبان و همگرايان ، نزد پيشوايان عدالت و سرچشمه هاى فضيلت ، در كيفر برابر باشند ، تا اين كه رفتارت را با برادرم حارث [ نجاشى] ديدم . سينه هايمان را به درد آوردى ، امورمان را از هم گسستى و ما را بر راهى واداشتى كه پيش از آن ، گمان مى كرديم رونده اش به آتش در مى غلتد .
على عليه السلام فرمود : « «و به درستى كه اين كار ، گران است ، مگر بر فروتنان» . ^۲ اى برادرِ قبيله بنى نهد! مگر او مرد مسلمانى نبود كه يكى از محرّمات خداوند را هتك كرد و ما حدّى را كه كفّاره اش بود ، بر او جارى ساختيم؟ خداى متعال مى فرمايد : «و البته نبايد دشمنى گروهى ، شما را بر آن دارد كه به عدالت رفتار نكنيد . عدالت پيشه كنيد كه آن به پرهيزگارى نزديك تر است»^۳ » . ^۴

فصل سوم : سياست هاى ادارى

الف ـ راستى در سياست

۱۹۷.امام على عليه السلام :هيهات! اگر پرهيزگارى نبود ، من زيرك ترينِ تازيان بودم . ^۱

۱۹۸.امام على عليه السلام :به خدا سوگند ، معاويه از من زيرك تر نيست ؛ ليكن او پيمان شكنى مى كند و معصيت مى ورزد ، و اگر نبود كه پيمان شكنى ، زشت و ناپسند است ، من از زيرك ترين مردمان بودم ؛ ليكن هر پيمان شكنى اى ، معصيت است و هر معصيتى ، كفر و ناسپاسى است ؛ و براى هر پيمان شكن ، پرچمى است كه در قيامت ، بدان شناخته گردد . به خدا سوگند ، با فريب ، غافلگير نشوم و در سختى ها ، ناتوان نشوم . ^۲

ب ـ حق مدارى

۱۹۹.امام على عليه السلامـ در سفارش نامه اش به مالك اشتر ـ: حق را از آنِ هر كه بود ، بر عهده گير ، نزديك يا دور ، و در اين راه ، شكيبا باش و آن را به حساب خداوند بگذار ، هر چند اين رفتار ، با نزديكان و خويشاوندان و اطرافيانت باشد ، و پايان آن را با همه