ما به پا خاستيم و در ميان ما ابو بكر و عمر نيز بودند.
آن گاه فرمود: «[ شما] نه ؛ بلكه آن وصله كننده كفش [ بر سرِ تأويل مى جنگد]» .
به نزد او (على عليه السلام ) آمديم ، تا مژده اش دهيم ؛ ولى گويا آن را شنيده بود. ^۱

2 . دفاع از سنّت

۳۳۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ [ خطاب] به على عليه السلام ـ: تو برادر من و پدر فرزندان منى . در دفاع از سنّت من مى جنگى و آنچه را بر عهده من است ، ادا مى كنى. ^۲

3 . پيكار با بدعت ها

۳۳۲.الأمالى ، طوسىـ به نقل از ابو سعيد خُدْرى ـ: پيامبر خدا، به على عليه السلام از آنچه پس از او با آن رو به رو مى شود ، خبر داد .
على عليه السلام گريست و گفت: اى پيامبر خدا ! از تو مى خواهم به حقّى كه بر تو دارم و خويشاوندى ام و حق مصاحبت و همراهى با تو ، آن گاه كه خداوند عز و جل را مى خوانى ، از او بخواه كه مرا به سوى خود بَرَد.
فرمود: «از من مى خواهى كه درباره اجلى كه وقت معيّن دارد ، پروردگارم را بخوانم؟».
گفت: پس بر چه [ جرمى] با آنان پيكار كنم؟
فرمود: «به جرم بدعتگذارى در دين». ^۳

گفتند : اين كه تو با روش عمر بن خطّاب در تقسيم [ بيت المال] ، مخالفت ورزيدى و سهم ما را از ثروت هاى عمومى كم ساختى و بهره ما را در اسلام ، از آنچه خداوند به واسطه شمشيرهاى ما غنيمت قرار داد ، مانند ديگران قرار دادى؛ ديگرانى كه خودْ [ روزى] جزوِ غنيمت هاى ما بودند و ميان ما و آنان به يك سانْ رفتار كردى. ^۱

5 . نادانى

۳۲۹.امام على عليه السلامـ از نامه اش به عقيل ـ: بدان كه اعراب، امروز بر جنگ با برادرت گرد آمده اند، چنان كه ديروز بر جنگ با پيامبر صلى الله عليه و آله گِرد آمدند. اينان، حق او (برادرت) را نشناختند و برترى اش را مغرضانه انكار كردند. ^۲

ه ـ اهداف امام على عليه السلام در نبرد با سركشان

1 . زنده نگه داشتن دين

۳۳۰.مسند ابن حنبلـ به نقل از ابو سعيد خُدْرى ـ: ما نشسته بوديم و انتظار پيامبر خدا را مى كشيديم كه پيامبر صلى الله عليه و آله از خانه يكى از زنانش به سوى ما بيرون آمد. ما به همراه او به پا خاستيم كه كفشش پاره شد. على عليه السلام ماند تا آن را وصله زند و پيامبر خدا رفت و ما به همراه او رفتيم . آن گاه ايستاد و انتظار على عليه السلام را مى كشيد و ما هم با او ايستاديم.
سپس فرمود : «كسى از شما بر سرِ تأويل ^۳ اين قرآن خواهد جنگيد ، چنان كه من بر تنزيل ^۴ آن جنگيدم».