مى داد ، ^۱ راه گم كرده را راهنمايى مى كرد و باربر را در حمل بار ، يارى مى رساند و اين آيه قرآن را مى خواند : «آن سراى آخرت را براى كسانى قرار مى دهيم كه در زمين ، خواستار برترى و فساد نيستند ، و فرجام [ خوش] ، از آنِ پرهيزگاران است» و مى فرمود : «اين آيه درباره حاكمان و مردمان صاحب قدرت ، نازل شده است». ^۲

ى ـ جمع بين اضداد

۷۳۶.نهج البلاغةـ در باره امام على عليه السلام ـ: از شگفتى هاى وى كه منحصر به اوست و كسى در آن مشاركت ندارد ، سخنان وى درباره زهد و پند و تذكّر و موعظه است. اگر شخصِ دقيق در آنها دقّت كند و متفكّرى در آنها بينديشد و فارغ از اين باشد كه اين كلام ، سخن فردى چون اوست كه از عظمتِ قدر و نفوذ فرمان و فرمانروايى برخوردار است ، ترديد نخواهد كرد كه كلام ، از آنِ فردى است كه جز از زهد ، بهره اى ندارد و به غير از عبادت ، به كارى نمى پردازد ، به گوشه خانه اى خزيده و يا به دلِ كوه ها پناه بُرده و جز ناله خويش را نمى شنود و غير از خودش را نمى بيند و بعيد است باور كند اين كلام ، سخن كسى است كه با شمشير آهيخته در ميدان جنگ گام مى نهد ، سرها را از تن جدا مى كند و با دليران درگير مى شود ، و در حالى كه از شمشيرش خونْ روان است و خون كشته شدگان از آن مى چكد ، از ميدان بر مى گردد و با اين حال ، زاهدِ زاهدان و عارفِ عارفان است.
و اين از فضيلت هاى شگفت و ويژگى هاى ظريف اوست كه ويژگى هاى متضاد را در خويشتن جمع مى كند و خصايص پراكنده را گِرد مى آورد. ^۳

۷۳۰.امام على عليه السلام :به خدا سوگند ، اين دنياى شما در نظر من از استخوان خوكى در دست فردى جذامى ، بى ارزش تر است . ^۱

۷۳۱.خصائص الأئمّة عليهم السلام: [ على عليه السلام ] روزى بر منبر كوفه فرمود : «چه كسى اين شمشير مرا مى خرد؟ اگر نان يك شب را مى داشتم ، آن را نمى فروختم» و اين در حالى بود كه غلّه اى كه به او مى رسيد ، در يك سال به چهل هزار دينار بالغ مى شد . ^۲

ح ـ بخشندگى

۷۳۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در وصف على عليه السلام ـ: اين درياى خروشان و خورشيد برآمده ، در بخشش ، از فراتْ بخشنده تر است و دل گشاده تر از دنيا . هر كس او را دشمن بدارد ، لعنت خدا بر او باد ! ^۳

۷۳۳.امام صادق عليه السلام :امير مؤمنان از دستْ رنج و مال خويش ، هزار برده را آزاد كرد . ^۴

۷۳۴.ربيع الأبرار ، كوفىـ به نقل از محمّد بن حنفيّه ـ: پدرم (على عليه السلام ) شبانگاه ، قنبر را صدا مى زد و آرد و خرما بر دوشش مى نهاد و به درِ خانه هايى كه مى شناخت ، مى رفت و كسى را از آن آگاه نمى كرد . به وى گفتم : پدرم! چرا اين اموال را در طول روز (علنى) به آنان نمى دهى؟ فرمود : «پسرم! صدقه مخفى ، خشم پروردگار را خاموش مى كند» . ^۵

ط ـ فروتنى با وجود بزرگى

۷۳۵.فضائل الصحابة ، ابن حنبلـ به نقل از زادان ـ: على بن ابى طالب را ديدم كه بند كفش هايى در دست مى گرفت ، در بازارها قدم مى زد و به افراد[ ى كه بند كفششان پاره شده بود] ، بند