741
گزيده دانش نامه اميرالمؤمنين عليه السلام

ج ـ مردى كه شراب خورده بود و از حرمت آن ، آگاه نبود

۸۳۵.امام صادق عليه السلام :امير مؤمنان ، درباره واقعه اى داورى كرد كه پيش از او ، كسى درباره چنين واقعه اى داورى نكرده بود و اين ، اوّلين داورى اى بود كه پس ازدرگذشت پيامبر صلى الله عليه و آله انجام داد .
ماجرا از اين قرار است كه وقتى پيامبر صلى الله عليه و آله درگذشت و حكومت به ابو بكر رسيد ،مردى را پيش وى آوردند كه شراب خورده بود . ابو بكر به وى گفت : آياشراب خورده اى؟
مرد گفت : آرى .
ابو بكر گفت : چرا شراب خوردى ، در حالى كه حرام است؟
مرد گفت : زمانى كه من مسلمان شدم ، خانه ام در كنار خانه هاى مردمى بود كه شراب مى خوردند و آن را حلال مى شمردند . اگر مى دانستم خوردن شراب حرام است ، از آن ، دورى مى جستم .
ابو بكر ، رو به عمر كرد و گفت : اى ابو حفص! درباره اين مرد ، نظرت چيست ؟
عمر گفت : مشكلى است كه ابو الحسن را لازم دارد .
ابو بكر گفت: اى پسر! على را صدا كن كه پيش ما بيايد.
عمر گفت : براى داورى بايد به خانه داور رفت .
آنان به خانه على عليه السلام آمدند و سلمان هم پيش وى بود . ابوبكر ، ماجراى آن مرد را به على عليه السلام خبر داد سپس او خود ، ماجرايش را شرح داد .
على عليه السلام به ابو بكر فرمود : «كسى را همراه او بفرست كه وى را در محلّه هاى


گزيده دانش نامه اميرالمؤمنين عليه السلام
740

ب ـ مردى كه گاوش الاغ ديگرى را كشته بود

۸۳۴.امام باقر عليه السلام :مردى پيش پيامبر خدا آمد و گفت : گاو فلانى ، الاغ مرا كشته است .
پيامبر خدا فرمود : «نزد ابو بكر برو و [ حُكم مسئله را] از او بپرس» .
مرد ، پيش ابو بكر رفت و از او پرسيد . ابو بكر گفت : بر چارپايان ، قصاص نيست .
مرد ، پيش پيامبر صلى الله عليه و آله برگشت و گفته ابوبكر را به اطّلاع ايشان رساند .
پيامبر صلى الله عليه و آله به وى فرمود : «نزد عمر برو و از او بپرس» .
مرد ، پيش عمر رفت و از او پرسيد . او هم پاسخى شبيه ابو بكر داد .
مرد ، نزد پيامبر صلى الله عليه و آله برگشت و به ايشان گزارش داد . پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «نزد على برو و از او بپرس» .
مرد ، پيش على عليه السلام آمد و از او پرسيد . على عليه السلام فرمود : «اگر گاو به طويله الاغ تووارد شده و آن را كشته است ، صاحب گاو ، ضامن است ؛ ولى اگر الاغ تو واردحصار گاو او شده ، در اين صورت ، او ضامن نيست» .
صاحب الاغ، نزد پيامبر صلى الله عليه و آله برگشت و به ايشان خبر داد.
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «سپاس ، خداى را كه در بين خاندان من ، كسى را قرار داده است كه به شيوه داورىِ پيامبران ، داورى مى كند» . ۱

1.الإمام الباقر عليه السلام : أتى رَجُلٌ رَسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله فَقالَ : إنَّ ثَورَ فُلانٍ قَتَلَ حِماري ، فَقالَ لَهُ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله : اِيتِ أبا بَكرٍ فَسَلهُ . فَأَتاهُ فَسَأَلَهُ ، فَقالَ : لَيسَ عَلَى البَهائِمِ قَوَدٌ . فَرَجَعَ إلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله فَأَخَبَرهُ بِمَقالَةِ أبي بَكرٍ ، فَقالَ لَهُ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله : اِيتِ عُمَرَ فسَلهُ . فَأَتاهُ فَسَأَلَهُ ، فَقالَ مِثلَ مَقالَةِ أبي بَكرٍ . فَرَجَعَ إلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله فَأَخبَرَهُ ، فَقالَ لَهُ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله : اِيتِ عَلِيّا عليه السلام فَسلهُ . فَأَتاهُ فَسَأَلَهُ ، فَقالَ عَلِيٌّ عليه السلام : إن كانَ الثَّورُ الدّاخِلُ عَلى حِمارِكَ في مَنامِهِ حَتّى قَتَلَهُ فَصاحِبُهُ ضامِنٌ ، وإن كانَ الحِمارُ هُوَ الدّاخِلُ عَلَى الثَّورِ في مَنامِهِ فَلَيسَ عَلى صاحِبِهِ ضَمانٌ . قالَ : فَرَجَعَ إلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله فَأَخَبَرَهُ ، فَقالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله : الحَمدُ للّه ِِ الَّذي جَعَلَ مِن أهِل بَيتي مَن يَحكُمُ بِحُكمِ الأَنبِياءِ (الكافى : ج۷ ص۳۵۲ ح۷) .

  • نام منبع :
    گزيده دانش نامه اميرالمؤمنين عليه السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    غلامعلی، مهدی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 165102
صفحه از 896
پرینت  ارسال به