حديث اَمان - صفحه 48

ص 231‌‌). تنها درباره عُبيد بن کثير عامري، اختلاف اندکي وجود دارد و ابن عدي ادّعا کرده که او داراي حديث منکَر است ‌‌( الکامل في الضعفاء: ج 5 ص 351‌‌) و ديگران يا درباره او سکوت کرده‌اند و يا سخن ابن عدي را تکرار کرده‌اند. ابن عدي نيز به طرح يک ادّعا بسنده نموده و نمونه‌اي از احاديث منکر وي را ذکر نکرده است. اين در حالي است که در مقابل، حاکم نيشابوري و ابن حجر مکّي، با تصريح به صحّت سند حديث، وي را تأييد کرده‌اند و نسايي نيز در السنن خود، از او حديث نقل کرده است ‌‌( تهذيب الکمال: ج 12 ص 316).
بنا بر اين، حديث از نظر سند، بدون اشکال است و چنان‌که خواهيم ديد، قرائن مطمئن ديگري نيز وجود دارد که مضمون اين حديث را تأييد مي‌کنند . افزون بر اين، اگر به فرض، از راوي ياد شده حديث منکري هم نقل شده باشد، دليل نمي‌شود که احاديثِ خوب او و از جمله اين حديث، بي‌ارزش باشد؛ چرا که اين حديث، مورد تأييد فريقين و منطبق بر احاديث صحيحي است که در آثار شيعه و سنّي ذکر شده است.
بنا بر اين، حديثي که منطبق بر انديشه‌هاي اصيل اسلامي است، معنا ندارد آن را به بهانه اين که راوي آن، احاديث منکَري هم داشته، کنار بگذاريم.

3 . پيام حديث

رسول خدا در اين حديث، به طور عام و بدون هيچ قيد و شرطي، اهل بيت(عليهم السلام) را ستارگان هدايت و مايه ايمني امّت از گم‌راهي و تفرقه و نابودي دانسته ‌است. بنا بر اين، آثار وجودي اهل بيت براي امّت، همانند آثار وجودي ستارگان براي ساکنان زمين است.
لازمه اين معنا، آن است که همان گونه که ستارگان تا جهان باقي است، باقي‌اند تا مايه امان ساکنان زمين از غرق شدن باشند، امّت نيز تا باقي است، بايد پيوسته فردي از اهل بيت(عليهم السلام) در ميان امّت وجود داشته باشد که به او تمسّک جويند و از وي پيروي کنند تا از افتادن در دام گم‌راهي و تفرقه، حفظ شوند. اين مطلب را از عبارتِ ... و أهلُ بيتي أمانٌ لاُمّتي مِن الاختلاف... به وضوح مي‌توان برداشت کرد.
اوّلاً در اين عبارت، آمده است که اهل بيت، مايه ايمني‌ امّت‌اند از اختلاف.
ثانياً واژه امّت ، واژه‌اي است عام و فراگير، که همه پيروان پيامبر را تا قيامت، شامل مي‌شود.
ثالثاً قرائن قطعي نشان مي‌دهد که امّت اسلام، تا پايان عمر جهان، باقي خواهند ماند.
در نتيجه، اين حديث اشعار دارد که تا امّت باقي است، فردي عالِم و معصوم از اهل بيت پيامبر( نيز در ميان امّت باقي است تا اگر امّت به او تمسّک جويند و به وي اقتدا کنند، مايه ايمني آنان از هر گونه گم‌راهي و تفرقه باشد. پس حديث دلالت دارد بر اين که هم‌اکنون، از اهل بيت(عليهم السلام) کسي در ميان امّت وجود دارد تا در صورت فراهم بودن مقدّمات لازم، به رسالتي که پيامبر( در اين حديث براي او برشمرده، جامه عمل بپوشاند و زمينه‌هاي هدايت و وحدت امّت اسلامي را فراهم سازد.

صفحه از 64