مزار شمارى از عالمان و مشاهير در بغداد

مزار ثقة الاسلام كلينى (م ۳۲۹ق)

محمّد بن يعقوب كلينى، از عالمان و محدّثان بزرگ شيعه در قرن چهارم هجرى است. او مؤلّف كتاب معروف و بى بديل الكافى است. وى در شعبان ۳۳۹ق در بغداد درگذشت و قبر او در نزديكىِ مرقد چهارمين نايب امام مهدى عليه السلام، يعنى على بن محمّد سَمُرى، در رصافه (شرق بغداد و در نزديكى پل شهدا) قرار دارد. وى متولّد حدود سال ۲۶۰ ق در روستاى كلين در نزديكى شهر رى است.[۱]

مزار ابو حنيفه (م ۱۵۰ق)

ابو حنيفه، پيشواى فرقه حنفيه، در سال ۸۰ ق به دنيا آمد و در سال ۱۵۰ ق، درگذشت. وى در منطقه «اعظميّه» در مقبره اى مشهور به «خيزران» ـ كه در شمال سمت شرقى دجله است ـ دفن گرديد. خلفاى عثمانى، براى او صحن و سرا ساخته اند.

در جوار قبر او دانشكده علوم دينىِ اهل سنّت واقع است. در نزديكى مزار او، در همين محلّه، ابو بكر شِبلى و حسين بن منصور حلاّج را به خاك سپرده اند.[۲]

مزار احمد بن حنبل (م ۲۴۱ق)

احمد بن حنبل، رهبر فرقه حنبلى و از محدّثان برجسته اهل سنّت در قرن دوم هجرى است. او در سال ۱۶۴ ق در بغداد به دنيا آمد و در سال ۲۴۱ ق در مقبره «دار الحرب»، كنار دجله در نزديكى رصافه بغداد به خاك سپرده شد ؛ امّا اكنون از قبرش خبرى نيست.[۳]

مزار ابو بكر شِبلى (م ۳۳۴ق)

او يكى از بزرگان متصوّفه در قرن چهارم بود كه نزديك قبر ابو حنيفه، به خاك سپرده شده است. شايان ذكر است كسانى چون: بهلول، بُشر حافى، داوود طايى، ابوالقاسم جُنيد، از تابعيان و زاهدان، در نزديكى قبر او دفن شده اند.[۴]

مزار شيخ معروف كرخى (م ۲۰۰ ق)

وى از بزرگان متصوّفه بغداد بوده است. آرامگاه او در جانب غربى بغداد در محله كرخ واقع شده است.[۵]

مزار شيخ عبد القادر گيلانى (م ۵۶۰ ق)

او از مشايخ صوفيه بود. وى متولّد ۴۷۰ ق، در گيلان و متوفّاى ۵۶۱ ق، در بغداد است. قبرش در «شارع الكفاح» منطقه رصافه بغداد در محلّه اى به نام «باب الشيخ» است.[۶]

مزار ابن ابى الحديد (م ۶۵۵ق)

ابن ابى الحديد معتزلى در سال ۵۸۶ق در مدائن به دنيا آمد. وى دانشمندى بزرگ و شارح برجسته نهج البلاغه است. در سال ۶۵۵ قمرى از دنيا رفت و در محلّه رصافه دفن شده است.[۷]

مزار منسوب به قنبر

در رصافه بغداد، قبرى منسوب به قنبر، غلام على عليه السلام موجود است كه داخل محله اى به همان نام واقع شده و بُقعه كوچك و مختصرى دارد.[۸]طبق نقل ديگرى، او خادم امام هادى عليه السلام بوده است.[۹]گفتنى است در شهر حمص در كشور سوريه نيز قبرى منسوب به قنبر وجود دارد[۱۰]كه داراى بُقعه باشكوهى است.

قبور خلفاى عباسى

در رصافه بغداد قبور خلفاى عباسى كه در بغداد فوت كرده اند، واقع شده است و روى هر قبرى، اسم صاحب آن را نوشته اند.[۱۱]اين گورستان همچنان باقى است.

[۱]. ر. ك: أعيان الشيعة: ج ۱۰ ص ۹۹، دانش نامه امام مهدى عليه السلام: ج ۵ ص ۱۳.

[۲]. ر . ك : سفرنامه ابن بطوطه: ج ۱ ص ۲۷۶، مزارات بغداد: ص ۴۷، عتبات عاليات عراق: ص ۱۸۵.

[۳]. ر . ك : سفرنامه ابن بطوطه: ج ۱ ص ۲۷۶، راهنماى مصور سفر زيارتى عراق: ص ۳۷۸.

[۴]. ر . ك : سفرنامه ابن بطوطه : ج ۱ ص ۲۷۷ ، مزارات بغداد: ص ۱۸۴.

[۵]. ر . ك : سفرنامه ابن بطوطه : ج ۱ ص ۲۷۵ ، مزارات بغداد: ص ۱۱۶.

[۶]. ر . ك : مزارات بغداد: ص ۳۷.

[۷]. ر. ك: هداية العارفين: ج ۱ ص ۵۰۷، راهنماى مصور سفر زيارتى عراق: ص ۳۷۸.

[۸]. ر. ك: مزارات بغداد: ص ۱۸۳، عتبات عاليات عراق: ص ۱۸۶.

[۹]. اماكن زيارتى و سياحتى عراق: ص ۶۴.

[۱۰]. معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۰۳.

[۱۱]. سفرنامه ابن بطوطه: ج ۱ ص ۲۷۶، معجم البلدان: ج ۱ ص ۴۶۱ و ج ۳ ص ۴۷.