الشافي في الامامة - صفحه 128

اين دو مکتب، در مسائل کلامي، با هم تفاوت‌ها و اختلافاتي دارند، اما بنا به گفته شهرستاني، «کلام تمام معتزله بغداد در نبوّت و امامت، با کلام بصريين، مخالف است (همان: ص84)».

سيد مرتضي ( م 436هـ)

نام وي، علي بن الحسين بن موسي بن محمد است (رجال نجّاشي: ص270؛ الفهرست: ص164). او در اوايل غيبت کبري، در ماه رجب سال 355 هجري قمري، در بغداد، ديده به جهان گشود ( الفهرست: ص165؛ خلاصة الأقوال في معرفة الرجال: ص 179؛ رجال ابن داود: ص136). کنيه‌اش، أبوالقاسم و القابش، ذو الثمانين، ذوالمجدين، شريف، علم الهدي و سيد مرتضي است (رجال نجّاشي: همان؛ الفهرست: همان ؛ خلاصة الأقوال في معرفة الرجال: همان ؛ رجال ابن داود: همان).

اساتيد و مشايخ

سيد مرتضي، در ادبيات عرب، فقه، عقايد و کلام اسلامي، از محضر استادان و علماي بزرگ شيعه و سنّي بغداد، بهره برد و بر کرانه فضل و دانش خود افزود.
استادان و مشايخ وي عبارتند از:
1. محمد بن نعمان، ملقب به شيخ مفيد.
2. شيخ صدوق حسين بن موسي بن بابويه قمي.
3. خطيب اديب، ابن نباته.
4. هارون بن موسي تلعکبري.
5. أبو عبدالله محمد بن عمران مرزبان خراساني.
6. أحمد بن سعيد کوفي و... (بحارالانوار: ج5 ص109).

شاگردان

1. سرآمد همه شاگردان وي، شيخ الطائفه محمد بن حسن طوسي است. وي، 23 سال در محضر سيد مرتضي، تلمذ داشت.
2. محمد بن محسن بن حمزه، معروف به أبويعلي جعفري (داماد شيخ مفيد).
3. سلار بن عبد العزيز ديلمي.
4. عماد الدين أبو صمصام ذوالفقار بن محمد مروزي.
5. سيد نجيب الدين حسن بن محمد بن حسن موسي.
6. تقي بن أبي طاهر هادي نقيب شيرازي.
7. أبوالفتح محمد بن علي بن کراجکي.

صفحه از 142