آرى، اينجا بود که علماى شيعه به پيروى از ائمه معصومين( به ميدان آمدند و با تأليفات و استدلال هاى محکم خويش، راه استدلال را بر همه مخالفان بستند. سيد مرتضى با نگارش اين کتاب، به بسياري از شبهاتى مطرح درباره پيامبران الهى و ائمه معصومين( پاسخ داده و با استدلال‌هاى محکم عقلى و بيان منطقى خود، هر منصفى را قانع نموده است. خود مؤلف نيز در مقدمه کتاب به اين امر اشاره کرده است:
سألت إملاء کتاب في تنزيه الأنبياء و الأئمة( عن الذنوب و القبائح کلها ما سمي منها کبيراً أو صغيراً و الردّ على من خالف في ذلک على اختلافهم و ضروب مذاهبهم و أنا أجيب إلى ما سألت على ضيق الوقت و تشعب الفکر و أبتدئ بذکر الخلاف في هذا الباب ثم بالدلالة على المذهب الصحيح من جملة ما أذکره من المذاهب ثم بتأويل ما تعلق به المخالف من الآيات و الأخبار التي اشتبه عليه وجهها ... .
نگاشتن کتابي پيرامون منزه دانستن پيامبران و امامان ـ که درود خدا بر آنان باد ـ از تمامي گناهان و زشتي‌هاي بزرگ÷ يا کوچک، و مردود اعلام کردن نظر مخالفين اين اعتقاد را از من خواسته‌اي. و من، علي‌رغم تنگي وقت و مشغوليت ذهني، اين‌گونه به جواب از خواسته‌ات مي‌پردازم ... .

د) زمان تأليف

طبق اجازه‌نامه‌اي که سيد مرتضي در شعبان سال417 هـ به شاگردش، أبو الحسن محمّد بن محمّد بصروي، داده و ميرزا عبدالله افندي آن را عيناً در رياض العلماء نقل کرده، و نام اين کتاب تنزيه در آن يافت مي‌شود، مي‌توان فهميد که اين کتاب قبل از سال 417 نگاشته شده، يعني قبل از 62 سالگي ايشان، و از ديگر سوي، با توجه به ارجاعات سيد به کتاب شافي، تأخر نگارش تنزيه‌الانبياء نسبت به شافي به دست مي‌آيد.

فصل دوم:

الف) بررسي و چگونگي تدوين کتاب

کتاب داراي يک مقدمه و دو بخش است. در مقدمه کتاب به دو مبحث مهم پرداخته شده است: الف) بيان نظرات مختلف مذاهب پيرامون انبيا و عصمت آنان؛ ب) قول صحيح درباره منزه بودن انبياء از گناهان.
بخش اول:‌ شامل چند سخن درباره تنزيه پيامبران است. بخش دوم: دربرگيرنده تنزيه ائمه است که فقط از پنج امام بحث به ميان آمده است.