شرح حديث عرض دين حضرت عبدالعظيم حسني(ع) - صفحه 62

آيات و احاديث استفاده مى شود اين است كه كل معراج و عروج آن حضرت جسمانى بوده و به هركجا رفته و به هر كجا رسيده با بدن عنصرى بوده است.

از چرخ گذشته با چه؟ با جامهبر عرش نشسته با چه؟ با نعلين
و شهيد قدس سره در اشعار شيوايى كه در مدح آن حضرت دارد مى فرمايد:

و من قد رقى السبع الطباق بنعلهو عوضه الله البراق عن المهر
و ديگرى مى گويد:

سبحان من خص بالاسراء رتبتهبالقرب حيث لا كيف ولا تمثيل
بالجسم اسرى و ان الروح خادمهله من الله تعظيم و تبجيل
له البراق جواد السماء طرق مسلوكة و دليل السير جبريل
امّا اينكه جسم خود را در منتهى اليه عالم اجسام گذارده باشد و با روحش به منتهى اليه عالم ارواح نوريه عروج كرده باشد و سپس به عقل نورى و نور عقلى خودش رفته باشد و تا به آنجايى رسيده باشد كه ميان او و ميان پروردگارش احدى حتى نفس شريف و ذات رفيعش نباشد حقيقت اين است كه ما از اين الفاظ چيزى سر در نمى آوريم و آنها كه در عصر وقوع معراج بوده اند و بعد از آنها هم از معراج و آيات و احاديث اين چنين چيزهايى و برداشت هائى نداشته اند و به «رجما بالغيب» گويى اين بيانات شبيه تر است، و اگر انسان اظهار عجز از علم به حقايق مثل اين مطالب بكند، بيشتر از اظهار علم دليل بر علم و فهم و عقل و بينش و دانش است.
ما نمى توانيم براساس يك سلسله مزاعم و تشكيلات سازى براى ما سوى الله و ترتيب عوالم در خيال خودمان، با ترازويى كه خيالات خود را در آن مى سنجيم و خود آن ترازوهم خيالى است همه چيز را بسنجيم. برحسب دلالت قرآن و احاديث.

صفحه از 72