نگاهي كوتاه به حديث شريف عرض دين حضرت عبدالعظيم حسني (ع) - صفحه 108

موجودى در عرض او نيست. او وحدتى دارد كه با همه موجودات همراه است و هيچ موجودى همراه او نيست. او با شماست، ولى شما با او نيستيد و اين معيّت چون معيّت قيوميه است. هرگز حلول و اتحاد و مقارنت و امتزاج خالق و مخلوق پيش نمى آيد كه همه اينها كفر صريح است.

اسم ذات مقدس

كلمه مباركه «الله»، اسم براى ذات مقدس با اعتبار و در نظر گرفتن جميع صفات كمال و جمال است، ساير اسما از قبيل: رحمن، رحيم، رزاق و ... نيز اسم براى ذات مقدس مى باشند و چون تمام صفات ثبوتيه و صفات كمال، اتحاد با ذات مقدس دارند، پس آنها نيز دلالت بر ذات مقدسى دارند كه جامع جميع كمالات است ولى در هر كدام از اين اسماى الهى يك صفت و كمال ظاهر است و بقيه مستتر و مستكنّ مى باشند؛ مثلا در رحمن، رحمانيت ظاهر است و ساير صفات جمال و جلال استتار دارند، و در قهار، قهاريت ظهور دارد و بقيه پنهان است و لذا تمامى اسماى الهى جامع جميع كمالات مى باشند.
و اما كلمه مباركه «هو» اسم است براى ذات مقدس با قطع نظر از اعتبار هر گونه صفت و كمالى. در برخى روايات «يا هو يا من لا هو الاّ هو» به عنوان اسم اعظم عنوان شده است ۱ ، ولى به هر حال با وجود هزار اسم حُسنا براى خداى متعال و يا اسم اعظم و اسم متأثر، بايد در مقام بيان اعتقادات شهادت به توحيد. «الله تبارك و تعالى» ذكر شود نه توحيد نسبت به ساير اسما، گرچه آن نيز صحيح است.

1.مجمع البيان، ج ۱۰، ص ۵۶۵، ذيل تفسير سوره اخلاص.

صفحه از 128