را ممكن است مردم تعيين كنند، اما وصى هر كسى را بايد خود آن شخص تعيين كند.
و اما صفت «ولى امر بودن» كه از آيه شريفه قرآن گرفته شده ۱ و به معناى اميرالحق بودن است ـ و چنين صفتى نه در علما وجود دارد و نه در زمامداران غير معصوم ـ به اجماع علماى شيعه اختصاص به افراد معصوم دارد ۲ و كسى كه عصمت نداشته باشد نبايد اين كلمه درباره او به كار رود. بنابراين گرچه حضرت عبدالعظيم صريحاً عصمت ائمه عليهم السلام را ذكر نكرده ولى از توصيف كردن آنان به اين صفت معلوم مى شود كه آنان را معصوم دانسته است، زيرا كسى كه اطاعت او بدون هيچ قيد و شرطى واجب باشد و خداوند به صورت مطلق امر به اطاعت او كند، بايد معصوم از خطا و سهو و غفلت و ... باشد.
2. ترديدى نيست كه ائمه اطهار عليهم السلام معصوم بوده و داراى علم غيب و ولايت تكوينى و معجزات و كرامات مى باشند، ولى آيا آنان ولايت تشريعى نيز دارند يا خير، شايد از كلمه «اولى الامر» بتوان استفاده كرد كه ولايت تشريعى و مشرّع بودن، اختصاص به خداوند و در برخى موارد به پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نيز واگذار شده است، اما دليلى بر وجود ولايت تشريعى به معناى جعل حكم و انشاى قانون كلى از نزد خود نداريم. ۳
3. چرا حضرت عبدالعظيم در مقام بيان ائمه اطهار عليهم السلام، تا امام دهم را بيان كرد و دو امام ديگر را ذكر نكرد و حضرت امام هادى عليه السلام دو امام ديگر را ذكر كرد؟
طبق حديث شريف «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية» ۴ هر كس
1.سوره نساء (۵)، آيه ۵۹.
2.مجمع البيان، ج ۳، ص ۶۴؛ جوامع الجامع، ج ۱، ص ۱۵۲.
3.ر.ك: الميزان فى تفسير القرآن، ج ۴، ص ۴۱۴.
4.اين حديث با عبارت هاى مختلف نقل شده است: ر.ك: كشف الغمه، ج ۳، ص ۴۵۱؛ سفينة البحار، ج ۱، ص ۱۹۹، ماده جهل؛ درر الاحاديث النبوية بالاسانيد اليحيويه، ص ۱۷۷؛ بحارالانوار، ج ۶۸، ص ۳۳۷ و ج ۲۳، ص ۷۶؛ الرسائل العشر، ص ۳۱۷؛ كنز العمال، ج ۶، ص ۶۵.
