خلق عظيم، شرح احاديث اخلاقي و اجتماعي حضرت عبدالعظيم - صفحه 103

خُلق عظيم

درآمد

ابوالقاسم عبدالعظيم حسنى عليه السلام از جرگه كسانى است كه علم و عمل را با شرافت و نسبت در آميختند و شهد حكمت را از زلال ترين چشمه آن نوشيدند . او ، كه از فرزندان حقيقى امام حسن عليه السلام بود ، در محضر امام جواد عليه السلام و امام هادى عليه السلام كسب علم و فيض كرد ۱ و همه آنچه را آموخته بود ، در زندگى خود عملى ساخت و بدين سان علم به جاى مانده از خود را بسان سرمشقى پويا براى ما به يادگار نهاد . او روايات متعددى در علم فقه ، اخلاق و عقايد دارد كه در مسند نوشته شده براى ايشان موجود است . ما از ميان اين احاديث ، يازده حديث را كه بيشتر صبغه اخلاقى دارند برگزيديم و ترجمه و شرح آنها را به عنوان هديه اى كوچك ، تقديم دوستداران اهل بيت عليهم السلاممى كنيم . پيش از آغاز بحث ، نكاتى چند را تذكر مى دهيم .
احاديث اخلاقى منقول از پيروان اهل بيت عليهم السلام چنان گسترده است كه همه عرصه هاى روابط انسانى ، فردى و اجتماعى را دربر مى گيرد . احاديث حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام نيز از اين امر ، مستنثنا نيست و ، همان گونه كه در مقاله خواهيد ديد ، روايات نقل شده ايشان پهنه عريضى از اخلاق و آداب معاشرت را فرا مى گيرد . در اين احاديث نكته هايى نغز به چشم مى آيد و محورهايى ، مانند تكيه بر اصول

1.ر .ك : معجم رجال خويى ، ج ۱۰ ، ص ۴۶ ، شماره ۶۵۸۰ .

صفحه از 146