بخش اول

(1)

سفرنامه ابودلف ^۱

341 ق / 952 م

سفرنامه ابودلف قديم ترين سفرنامه اى است كه درباره شهر رى مطالبى دارد. او در سال 341ق از رى ديدار كرده است. ابودلف مسجد جامع شهر و دژ محكمى كه «رافع بن هرثمه» آن را بنا نموده و آن وقت ويران شده بوده را وصف مى كند. همچنين تعجب خود را از زندان بزرگ و هولناكى كه اطراف آن را درياچه بسيار عميقى قرار گرفته، ابراز مى دارد.
ابودلف هوش مردم رى را مى ستايد و از جريش بن احمد از دانشمندان ثروتمند رى كه يك هزار قريه ملك داشته ياد مى كند. نيز از آبهاى گوارا اما آلوده رى و پارچه هاى معروف آنجا و قريه اى به نام قصران كه شامل كوههاى بسيار بلند است و مردم آنجا از فرستادن خراج براى شاه خوددارى مى كنند ياد مى كند.
در وسط رى نيز شهر عجيبى با دروازه هاى آهنى و باروى عظيم وجود دارد. اين شهر يك مسجد جامع دارد و نيز در وسط آن كوه بلندى است كه بر فراز آن دژ محكمى بر پا مى باشد كه «رافع بن هرثمه» آن را بنا نموده و اكنون ويران شده است. در نزديكى اين شهر كوهى به نام «طبرك» واقع است. اين كوه مشرف بر