مى رسد. در آنجا در باغ ييلاقى طبيب پاكنهادى ميهمان مى شود. درپايان نيز به برج خاموش (قلعه گبرها) سرى مى زند و به شرح مشاهداتش مى پردازد.
اكنون اجازه مى خواهم به شاه عبدالعظيم بپردازم. اين قسمت به خاطر آثارى كه از رى باستان دارد و ديگر به لحاظ اينكه زيارتگاه مسلمانان مقبره شاه عبدالعظيم در آنجا است و نيز تنها برج خاموش (دخمه) كه در مركز ايران در شش ميلى جنوب تهران هنوز بر پا ايستاده، از اهميت ويژه اى برخوردار است.
براى رفتن به اين محل بايد از واگنهاى راه آهن كه در نزديكى دروازه شهر قرار گرفته استفاده كرد و اين فاصله كوتاه را پيمود. ايستگاه گارى اسبيها و درشكه ها در توپخانه نزديك اداره پست خانه است و بعد از خيابانهاى پرپيچ و خم عبور مى كنند تا به ايستگاه ماشين دودى ۱ برسند.
گارى اسبيها تقسيم بندى شده اند، بى در و پنجره ها براى مردان و آنها كه پنجره هاى مسدود دارند، مخصوص زنان است. اغلب توقفى در كافه هاى بين راهها مى شود، به اندازه اى كه مسافران استراحتى داشته باشند و با كشيدن قليان خستگى را بر طرف سازند، قليان براى زنان و مردان هميشه آماده است.
همين كه از كوچه ها و خيابان هاى جنوب شهر عبور مى كنيم، با تعجب از خود مى پرسم در پشت اين ديوارهاى بلند گلى چه حوادثى در جريان است. و گاه شاخه هاى بلند درخت توت يا چنار كه از ديوارها به كوچه كشيده شده اند و هزاران پرنده در آنها به ترنّم مشغولند نشان مى دهد كه اين خانه يكى از اعيان است، و گاهى خانه اى آجرى از ميان ساختمان هاى گلى قد بر افراشته و حدس مى زنيم خانه يك تاجر ثروتمند ايرانى و يا اقامتگاه يك اروپايى است.
1.اصطلاحى كه تا اين اواخر بر راه آهن تهران شهر رى اطلاع مى شد ـ مترجم.