از مجموع اين نكات چنين به نظر مى رسد كه انتساب چنين روايتى كه از آن بوى تبعيض نژادى ساطع است به معصوم عليه السلام ، جاى تأمل فراوان دارد.
با توجه به اين كه اين سه روايت يك سند دارد، احتمال ساختگى بودن هر سه روايت از سوى يك نفر بعيد به نظر نمى رسد.
آنچه قلمى شد، نمونه اى از اين دست روايات است كه در مسند حضرت عبدالعظيم وجود دارد و بايسته است كه دانشورى متعهد افزون بر بررسى سندى روايات حضرت عبدالعظيم، نقد محتوايى جامعى انجام داده و نشر دهد تا در نهايت سندى منقّح از آن بزرگوار داشته باشيم. ۱
1.ر.ك: مجله آينه پژوهش، شماره ۸۰.