دوم: ضرورت برگزاري همايش

شيخ بهايي، چنان که آمد، عارفي مؤمن، بيدار و مسئوليت‌شناس، سياستمداري مردم‌دوست و زاهدي زيرک بوده است. او در کنار مردم، زيست و به ياد خدا، مسئوليت‌هاي اجتماعي چندي بر عهده داشت و دلش، آيينه الهام الهي بود. وي به امور محرومان جامعه، رسيدگي مي‌کرد و بدين وسيله، زهد و عرفان را کاربردي مي‌ساخت.
شيخ، رياضي‌دان، منجّم، حکيم، جغرافيدان و اديب بود، اما بيش و پيش از همه اينها، فقيه، متکلّم، مفسّر و محدّث بود. بهاي بهايي هم در همين جامع‌گري، مجموعه‌پروري و مجمع‌داري اوست و همه اينها را نه براي «نان و حلوا» که براي خلق و خدا مي‌کرد. ^۱
اينها همه، ضرورت‌ساز است و نياز‌پرور. ضرورت معرّفي شخصيتي شخيص و اديبي فقيه، چهره‌اي ماندگار و عالمي نامدار، حکيمي شاعر و طبيبي ماهر، مهندسي متدّين و مفسّري متعبّد، رياضيداني آگاه و غريبه‌شناسي آشنا و اين، ضرورت پرده‌برداري از يادمان بهايي است و البته نياز نسل امروز به الگو نيز، مزيد بر علّت است. نسل امروزِ عالمان را الگويي روز‌شناس و روزنه‌بين بايد و نسل امروزِ دانشمندان را الگويي مردم‌نگر و نياز‌محور. از همه اينها که بگذريم، جوهره بهايي در فقاهت، کلام، تفسير، روايت و درايت اوست که بهايي به ساير دانسته‌هاي «بهايي» بخشيده و توجّه به اين موجَّه و غبارروبي از اين توانايي‌هاي مهجور، خود براي برگزاري همايشي براي شيخ مُکفي و الزام‌آور است.

سوم: هدف همايش

با نظر به ضرورت‌هاي بيان شده، هدف از برگزاري اين همايش، شناخت و معرّفي جامعِ شخصيتي شيخ بهايي و ارائه الگوي عرفان اجتماعي و فقه پويا، سياستِ مؤمنانه بوده است. اين همايش، در صدد بوده تا چهره اسلامي بهايي عاملي را بشناسانَد که جلوه عمومي علوم او، مانع از ديدن نورِ دانش‌هاي اسلامي و بخصوص جنبه قرآني و حديثي ‌آثارش نشود و پس از همه اينها، بايد دانست که بهايي، يک ايراني است و ايران، سرزمين مهدِ عالمان. آري! بهايي، فخر ايران است. جوان امروزِ ايراني بايد بداند که اين مُلک، چگونه به‌دست او رسيده و اين سابقه، چگونه پر افتخار شده و اين خوان گسترده، چگونه پهن گشته که او امروز، بر سرِ آن نشسته است، اين همايش، نيم‌نگاهي هم به اين مسئله داشته تا از اين زاويه نيز به زندگي اين عالم بزرگ، نگريسته شود.

بخش سوم: گزارشِ آغاز تا پايان

همايش پژوهشي ـ دانشجويي شيخ بهايي، در آبان ماه 1386 خورشيدي، کليد خورد و از دانشجويان «دانشکده علوم‌ حديث» قم و ري، خواسته شد تا در صورت تمايل، پژوهش‌هاي خود را تا پايان