حجت الاسلام مروجی طبسی: با توجه به مستندات موجود در منابع اهل سنت معلوم می شود که زیارت قبور بویژه زیارت قبور معصومان(ع) و زیارت قبر پیامبر(ص) فرهنگ مشترک میان شیعه و اهل سنت و برگرفته از روایات و رهنمودهای پیامبر(ص) است.
در پی حادثه تروریستی حله عراق که به شهادت و مجروحیت ده ها تن از زائران اربعین حسینی منجر شد پیام هایی به ویژه در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود مبنی بر زیر سوال بردن و هجمه به فرهنگ اصیل زیارت و شبهه وارد کردن در اصل زیارت حضرت سیدالشهداء(ع)، بعضا تا جایی کار را پیش می برند که متاسفانه به نظر می رسد برخی از وقوع چنین جنایت هولناکی نه تنها غمگین نیستند و آن را محکوم نمی کنند بلکه به دلیل درست درآمدن پیش بینی هایشان درباره زیارت عتبات عالیات در عراق خوشحال هم هستند!!! از این رو و در بررسی فلسفه و آثار زیارت در فرهنگ تشیع باحجت الاسلام والمسلمین نجم الدین مروجی طبسی، استاد خارج حوزه علمیه و مولف آثار متعدد در حوزه تاریخ اسلام به گفت وگو پرداخته ایم که مشروح بخش نخست آن از نظرتان می گذرد:
حجت الاسلام نجم الدین مروجی طبسی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و مدرس مرکز تخصصی مهدویت در گفت وگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به فرهنگ زیارت ائمه اطهار(ع) و بزرگان دین اظهار کرد: روایت های فراوانی از معصومان(ع) پیرامون زیارت نقل شده است اما این فرهنگ اختصاص به شیعه ندارد و در ارتباط با زیارت قبور نبی مکرم اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) و همچنین مومنین شاید بیش از یک هزار روایت مطرح شده باشد.
زیارت؛ فرهنگ مشترک اهل سنت و تشیع
وی ادامه داد: در این زمینه؛ حدود ۶۰۰ روایت در وسائل الشیعه شیخ حر عاملی و حدود ۴۰۰ روایت در مستدرک الوسایل میرزای نوری نقل شده است و از زمان ابن قولویه تا به امروز پیرامون این موضوع، ده ها کتاب تالیف شده است که این کتاب ها تحت عنوان مزارات یا دعا و زیارت به چاپ رسیده است و مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی ده ها کتاب در این زمینه نام برده و معرفی کرده است، اما در عین حال باید گفت فرهنگ زیارت مخصوص شیعیان نیست و اهل سنت نیز به آن اعتقاد دارند، چنان که علمای اهل سنت در کتاب های فقهی خودشان زمانی که به بحث حج می رسند، به اهمیت زیارت قبر پیامبر اکرم(ص) و ائمه بقیع(ع) اشاره می کنند.
تشویق علمای اهل سنت به زیارت قبر پیامبر(ص) و قبور بقیع
استاد درس خارج مهدویت با اشاره به کتاب «الاختیار لتعلیل المختار» تالیف عبدالله الموصلی حنفی در قرن هفتم، افزود: ایشان در این کتاب پیرامون فرهنگ زیارت مطالبی را ذکر کرده و آورده است که زیارت پیامبر(ص) از مستحبات بالاتر است و حتی گاهی به درجه ای از واجبات می رسد و مردم را به زیارت ایشان تشویق و دعوت کرده است.
وی با بیان اینکه در این کتاب آمده است که زائر بیت الله بعد از زیارت قبر پیامبر(ص) مستحب است به زیارت قبور بقیع(ع) برود، تاکید کرد: بعد از آن آورده که مستحب است مشاهد و مزارات دیگر در شهر مدینه بویژه قبر حضرت حمزه(ع)، امام حسن مجتبی(ع)، امام زین العابدین(ع)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع) در بقیع و قبر همسران و صحابه پیامبر (ص) را زیارت کند و آنجا نماز بخواند و همچنین آورده است زیارت قبر شهدای جنگ احد(ع) در هر روز پنجشنبه نیز مستحب است.
مروجی طبسی با بیان اینکه این کتاب در میان اهل سنت نیز مشهور است، تصریح کرد: فرهنگ زیارت، برخلاف آنچه وهابی ها مطرح و به دروغ آن را از مختصات شیعه معرفی می کنند، مشترک میان شیعیان و اهل سنت است.
زیارت قبور توسط صحابه، تابعین و سلف اهل سنت
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه با اشاره به اینکه براساس نقل اهل سنت، صحابه، تابعین و سلف آنان به زیارت قبور می رفتند، ابراز کرد: زیارت قبر پیامبر(ص) و همچنین قبر حضرت حمزه(ع)، حضرت زهرا(س) براساس آنچه خود باور داشتند، قبر بلال حبشی، سلمان فارسی و ... را صحابه و تابعین انجام می دادند و حتی نقل شده است که عایشه همسر پیامبر(ص) هر زمان به مکه می رفت به زیارت قبر برادرش عبدالرحمن می رفت و در کتاب «شناخت وهابیت» مفصل پیرامون این موضوع مطالبی را نقل کرده ام.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از علمای بزرگ اهل سنت به فرهنگ زیارت قبور عمل کرده و به زیارت قبور بزرگان رفته اند، تصریح کرد: ابن حبان صاحب کتاب «الثقات» ذکر کرده است که مکرر به زیارت قبر امام رضا(ع) می رفت. ابن خزیمه نیز که یکی از بزرگان و سلف اهل سنت است، بنا به نقل ابن حجر عسقلانی و جوینی در کتاب «تهذیب التهذیب» و «فرائد السمطین» به زیارت قبر امام رضا(ع) می رفت و تواضع و تعظیم می کرد.
وجود زیارتگاه برای بزرگان اهل سنت
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اضافه کرد: برای محمد بن ادریس شافعی در مصر مزار وجود دارد و به زیارت وی می رفتند یا احمد بن حنبل مزار داشت و یا ابوحنیفه دارای مزار است و هم اکنون هم به زیارت او می روند، شافعی می گوید: زمانی که در بغداد بودم، هر روز به زیارت قبر ابوحنیفه می رفتم.
زیارت امام کاظم(ص) توسط امام حنابله در زمان گرفتاری
وی با بیان اینکه خطیب بغدادی در کتاب «تاریخ بغداد او مدینه السلام» می نویسد: ابوعلي خلال که امام حنابله بود هر زمان به مشکلی برمی خورد به زیارت قبر امام موسی کاظم(ع) می رفت، خاطرنشان کرد: با توجه به مطالب و مستندات موجود در منابع اهل سنت معلوم می شود که زیارت قبور بویژه زیارت قبور معصومان(ع) و بخصوص زیارت قبر پیامبر(ص) یک فرهنگ مشترک میان شیعه و اهل تسنن و برگرفته از روایات و رهنمودهای پیامبر اکرم(ص) است.
