نقش امدادهاى الهى در پيشرفت اجتماعى در حکومت مهدوی

عوامل پيشرفت هاى اجتماعى در حكومت مهدوى، همانند عوامل پيشرفت در ساير زمينه ها[۱]به دو دسته تقسيم مى شود:

عوامل ظاهرى، مانند: آنچه تاكنون بدان اشاره شد ؛ عوامل باطنى ، مانند: پايبندى به اصول و ارزش هاى دينى كه بر اساس سنّت الهى، امدادهاى ويژه الهى را در پيدايش معجزه گونه توانمندى هاى فردى و پيشرفت هاى اجتماعى مى گردد.

در اين جا به برجسته ترين آنها كه در شمارى از احاديث آمده، اشاره مى شود:

الف - افزايش توانمندى هاى ارتباطى

در حديثى كه به سند معتبر از امام صادق عليه السلام نقل شده، ايشان مى فرمايد :

إنَّ قائِمَنا إذا قامَ مَدَّ اللَّهُ عليهم السلام لِشيعَتِنا في أسماعِهِم وَ أَبصارِهم ، حَتّى  لا يَكونَ بَينَهُم وَبَينَ القائِمِ بَريدٌ يُكَلِّمُهُم ، فَيَسمَعونَ وَ يَنظُرونَ إلَيهِ وَ هُوَ في مَكانِهِ .[۲]

قائم ما هنگامى كه قيام كند ، خداوند عليهم السلام ، شنوايى و بينايى شيعيان ما را چنان نيرو و توانى مى دهد كه نيازى به پيك ميان ايشان و قائم نيست . قائم از همان جاى خود با آنان سخن مى گويد و آنها صدايش را مى شنوند و او را مى بينند .

بر پايه حديثى ديگر ، امام صادق عليه السلام مى فرمايد :

إنَّ المُؤمِنَ فى زَمانِ القائِمِ وَ هُوَ بِالمَشرِقِ لَيَرى  أخاهُ الَّذى فِى المَغرِبِ ، وَ كَذَا الَّذى فِى المَغرِبِ يَرى  أخاهُ الَّذى فِى المَشرِقِ .[۳]

مؤمن در روزگار قائم عليه السلام در مشرق است و برادرش را در مغرب مى بيند و همين گونه ، كسى كه در مغرب است ، برادرش را در مشرق مى بيند .

اين احاديث را دو گونه مى توان معنا كرد:

۱ . مردم در دوران حكومت امام مهدى عليه السلام با بهره گيرى از فن آورى هاى روز ، مى توانند با ايشان و با يكديگر ، ارتباط برقرار كنند. در اين صورت، اين احاديث ، پيشگويى از وسايل ارتباطى عصر مهدوى است.

۲ . مردم در عصر ظهور، بدون اين كه نياز به ابزار ارتباطى داشته باشند، مى توانند با هم ارتباط برقرار نمايند، همان گونه كه پيش از عصر ظهور نيز برخى از اولياى الهى از توانمندى هاى خارق العاده سمعى و بصرى برخوردارند.

به نظر مى رسد احتمال دوم به ظاهرِ اين روايات ، نزديك تر است ؛ بلكه مى توان گفت : حديث اوّل، تقريباً صريح در اين معناست. در اين صورت، توانمندى ارتباط با يكديگر از راه دور ، بدون ابزارهاى فنّى، حاكى از عنايت ويژه خداوند سبحان به جامعه عصر ظهور خواهد بود.

ب - افزايش توانمندى هاى جسمى اهل ايمان

بر پايه شمارى از احاديث ،[۴]اهل ايمان پس از قيام امام مهدى عليه السلام از توانمندى  جسمى خارق العاده اى برخوردار خواهند شد. در يكى از اين احاديث به سند معتبر از امام باقر عليه السلام نقل شده كه فرمود:

إنَّهُ لو قَد كانَ ذلِكَ أعطَى الرَّجُلَ مِنكُم قُوَّةَ أربَعينَ رَجُلاً .[۵]

اگر اين امر (قيام) روى دهد ، به هر يك از شما، نيروى چهل تن داده مى شود .

بديهى است كه نيرومندى جسمى انسان تا اين حد - همان طور كه در متن اين حديث و ديگر احاديث آمده - ، اعطايى است و جز با عنايت ويژه الهى تحقّق نمى يابد.

ج - افزايش توانمندى روحى اهل ايمان

در دولت امام مهدى عليه السلام ، مؤمنان، افزون بر توانمندىِ جسمى، از نيروى روحىِ فوق العاده اى نيز برخوردار هستند. در ادامه حديثى كه پيش از اين بدان اشاره شد، امام باقر عليه السلام مى فرمايد :

وَ جُعِلَت قُلوبُكُم كَزُبَرِ الحَديدِ ، لَو قَذَفَ بِهَا الجِبالَ لَقَلَعَتها .[۶]

و دل هايتان مانند پاره هاى آهن مى شود كه اگر با آنها بر كوه ها بزنند، از جا كَنده مى شوند .

در حديثى ديگر از امام باقر عليه السلام آمده :

فَإِذا قامَ قائِمُنا وَ ظَهَرَ مَهدِيُّنا ، كانَ الرَّجُلُ أجرَأُ مِن لَيثٍ وَ أَمضى  مِن سِنانٍ .[۷]

و چون قائم ، قيام كند و مهدى ما ظهور كند، آنها از شير، شجاع تر و از نيزه، برّان تر خواهند شد .

در احاديث ديگرى نيز تعابير ياد شده ، تكرار شده است.

د - توانمندى ارتباط با فرشتگان

در دوران آرمانى حكومت امام مهدى عليه السلام ، نه تنها به گونه اى خارق العاده،توانمندى هاى جسمى، روحى و ارتباطىِ اهل ايمان، افزايش مى يابد ، بلكه از همه مهم تر، آنان مى توانند با فرشتگان ، ارتباط برقرار نمايند. از امام رضا عليه السلام روايت شده كه فرمود:

إذا قامَ القائِمُ ، يَأمُرُ اللَّهُ المَلائِكَةِ بِالسَّلامِ عَلَى المُؤمِنينَ ، وَ الجُلوسِ مَعَهُم في مَجالِسِهِم ، فَإِذا أرادَ واحِدٌ حاجَةً أرسَلَ القائِمُ مِن بَعضِ المَلائِكَةِ أن يَحمِلَهُ ، فَيَحمِلُهُ المَلَكُ حَتّى  يَأتِيَ القائِمَ ، فَيَقضي حاجَتَهُ ثُمَّ يَرُدُّهُ ، وَ مِنَ المُؤمِنينَ مَن يَسيرُ فِي السَّحابِ ، وَ مِنهُم مَن يَطيرُ مَعَ المَلائِكَةِ ، وَ مِنهُم مَن يَمشي مَعَ المَلائِكَةِ مَشياً ، وَ مِنهُم مَن يَسبِقُ المَلائِكَةَ ، وَ مِنهُم مَن تَتَحاكَمُ المَلائِكَةُ إلَيهِ ، وَ المُؤمِنونَ أكرَمُ عَلَى اللَّهِ مِنَ المَلائِكَةِ ، وَ مِنهُم مَن يُصَيِّرُهُ القائِمُ قاضِياً بَينَ مِئَةِ ألفٍ مِنَ المَلائِكَةِ .[۸]

هنگامى كه قائم قيام كند ، خداوند به فرشتگانش فرمان مى دهد كه بر مؤمنان ، سلام دهند و در مجلس هايشان ، با آنها بنشينند ، و چون هر كدام از آنها نيازى پيدا كند ، قائم عليه السلام يكى از فرشتگان را مى فرستد تا او را بياورد و آن فرشته ، او را با خود به نزد قائم عليه السلام مى آورد و نيازش را برآورده مى كند و سپس ، او را باز مى گردانَد . برخى از مؤمنان ، ميان ابرها سير مى كنند و برخى از آنها با فرشتگان ، پرواز مى كنند و برخى همراه فرشتگان ، پياده مى روند و برخى آنها از فرشتگان ، پيشى مى گيرند و برخى از آنها در جايگاهى اند كه فرشتگان ، محاكمه خودشان را نزد آنها مى آورند ، و مؤمنان نزد خداوند ، گرامى تر از فرشتگان اند و قائم عليه السلام برخى از آنها را قاضىِ ميان صد هزار فرشته مى كند .

بى ترديد، پيشرفت جامعه ايمانى از نظر مادّى و معنوى تا اين حد، مبدأى جز عنايت ويژه الهى ندارد و بارزترين مصاديق بركت هاى آسمانى است كه در آيه ۹۶ سوره اعراف ، خداوند سبحان ، وعده آن را به مؤمنانِ پرواپيشه داده است.