15
فصلنامه علمی - پژوهشی علوم حدیث شماره77

از وی، به مناسبت همین روایت - که در التهذیب شیخ طوسی آمده - آورده است.۱

3. جعفر بن عثمان: از امام صادق علیه السلام روایت دارد۲ و موثق است.۳

به دلیل اشتراک برخی راویان میان ثقه و غیر ثقه و مجهول بودن برخی دیگر، مجلسی گوید:

این حدیث ضعیف یا مجهول است.۴

2 - 2 - 3 - 2. بررسی مضمون روایت

از امام صادق علیه السلام روایت است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در روز عاشورا در دهان شیرخوارگان فاطمه علیها السلام آب دهان خود را می‌نهاد و می‌فرمود: تا شب هیچ غذایی به آنان ندهند. و بچه‌ها از آب دهان رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم سیراب بودند. و نیز از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود: در زمان داود علیه السلام حیوانات در روز عاشورا روزه می‌گرفتند. در باره روزه گرفتن جانوران گفته‌اند گویا از حضرت داود در باره حادثه عاشورا چیزی می‌شنیدند و یا خداوند در دل‌هایشان حزنی وارد می‌کرد که خوردن و آشامیدن را رها می‌کردند.۵

2 - 2 - 4. روایت پنجم جواز

کثیر النواء از حضرت ابوجعفر علیه السلام نقل می‌کند که حضرت فرمود:

۰.کشتی نوح در روز عاشورا به کوه جودی چسبید و نوح با تمام کسانی که همراهش بودند از جنّ و انس دستور داد تا در این روز روزه بدارند.

امام ابی جعفر علیه السلام فرمود:

۰.آیا می‌دانی که روز عاشورا چه روزی است؟ این روزی است که خداوند - عز و جل - توبه آدم و حوّا را قبول کرد، و این روزی است که خداوند در این روز، دریا را بر بنی اسرائیل شکافت و فرعون و یارانش را غرق نمود و این روزی است که موسی علیه السلام بر فرعون غلبه کرد و این روزی است که ابراهیم علیه السلام متولد شد و این روزی است که خداوند توبه قوم یونس را پذیرفت و این روزی است که عیسی علیه السلام در این روز متولد شد و این روزی است که در همین روز

1.. معجم رجال الحدیث، ج۲۰، ص۲۲۸، ش۱۳۸۴۳.

2.. رجال النجاشی، ص۱۲۴، ش۳۲۰.

3.. معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۷۹، ش۲۱۸۸.

4.. ملاذ الاخیار، ج۷، ص۱۷۴.

5.. الوافی، ج۱۱، ص۷۴.


فصلنامه علمی - پژوهشی علوم حدیث شماره77
14

3. جعفر بن محمد بن عبیدالله: در رجال النجاشی ذکر نشده و در الفهرست شیخ طوسی وصفی از او نشده است.۱

4. عبدالله بن میمون القدّاح: «و کان ثقة».۲ با این اوصاف، مجلسی نسبت مجهول بودن به روایت داده است.۳

2 - 2 - 2 - 2. بررسی مضمون دو روایت

الف. روایت دوم

از امام صادق علیه السلام نقل است که علی علیه السلام فرمود: عاشورا [و تاسوعا] نهم و دهم را روزه بگیرید؛ چرا که گناهان یک‌ساله را می‌پوشاند. مجلسی دوم این روایت را ضعیف دانسته،۴ لیکن مجلسی اول روایت را بر تقیه یا امساک از خوردن و نوشیدن تا عصر، بدون این که نیت روزه کند، حمل کرده است.۵ محقق قمی نیز حمل بر تقیه را عنوان نموده است.۶

ب. روایت سوم

روزه گرفتن در روز عاشورا کفاره گناهان یک سال است. دلالت این روایت بیش از جواز است.

2 - 2 - 3. روایت چهارم جواز

حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمود:

زیاد اتفاق می‌افتاد که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در روز عاشورا در دهان بچه‌های شیرخوار فاطمه علیها السلام از آب دهان خود می‌ریخت و می‌فرمود: تا شب هیچ غذایی به آنها ندهید. و بچه‌ها از آب دهان رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم سیراب می‌شدند و نیز از حضرت نقل شده که فرمود: در زمان داود علیه السلام حیوانات در روز عاشورا روزه می‌گرفتند.۷

2 - 2 - 3 - 1. بررسی سند روایت

1. احمد بن محمد: مشترک بین ثقه و ضعیف است.

2. یونس بن هشام: درکتب رجالی نامی از او نیست. آیة الله خویی نام او را بدون توصیفی

1.الفهرست، ص۱۱۲، ش۱۵۰.

2.. همان، ص۲۱۴، ش۵۵۷.

3.. ملاذ الاخیار، ج۷، ص۱۱۶؛ وسائل الشیعه، ج۷، ص۳۳۷، ح۳.

4.. ملاذ الاخیار، ج۷، ص۱۱۵.

5.. روضة المتقین، ج۳، ص۲۴۸.

6.. غنائم الأیام، ج۶، ص۷۶.

7.. التهذیب، ج۴، ص۳۳۳، ح۱۰۴۵.

  • نام منبع :
    فصلنامه علمی - پژوهشی علوم حدیث شماره77
    تاريخ انتشار :
    1394
    سردبیر :
    محمد محمدی نیک (ری‌شهری)
    صاحب امتیاز :
    دانشکده علوم حدیث
    مدیر اجرایی :
    وحیدرضا نوربخش
    امتیاز :
    علمی پژوهشی
    آدرس اینترنتی :
    http://www.ulumhadith.ir
    جانشین سردبیر :
    سید محمدکاظم طباطبایی
تعداد بازدید : 16669
صفحه از 185
پرینت  ارسال به