165
فصلنامه علمی - پژوهشی علوم حدیث شماره78

اسماعیل بن مرّار در آینه نقد

فریبا رضازاده کهنکی۱ مهدی تقی زاده طبری۲

چکیده

پژوهش حاضر با عنوان «اسماعیل بن مرار در آینه نقد» به دنبال آن بوده تا به شناسایی این راوی در میان افرادی با نام‌های مشابه پرداخته و پرده از روی وثاقت یا عدم وثاقت این فرد بردارد؛ به این منظور که صحت یا عدم صحت احادیث بسیاری که در کتب اربعه از وی نقل‌شده و بیش از دویست روایت است، برای اهل فن مشخص‌گردد. از این رو، با شیوه تحلیلی- تطبیقی و استفاده از شواهد موجود به تعیین هویت افراد با نام‌های مشابه پرداخته شده و علی رغم نبود توثیق خاص، با استفاده از سه مورد توثیق عام به وثاقت وی دست یافتیم و جدای از آن، دو دلیل مبنی بر تصحیح روایاتش به‌دست آمد.

کلیدواژه‌ها: اسماعیل بن مرار، علی بن ابراهیم، یونس بن عبدالرحمن، وثاقت، تصحیح.

مقدمه

حدیث به عنوان ثقل اصغر از موقعیت و اعتبار خاصی در دنیای اسلام برخوردار است. اطمینان از صحت صدور، اعتباربخش به این روایات است. اما از یک سو، نبودِ روایات متواتر جز در موارد اندک و فاصله زمانی بسیار از عصر صدور، ما را با سیلی عظیم از احادیث بلاتکلیف از نظر صحت صدور مواجه نموده و از سوی دیگر، بنای متأخران بر اختصاص‌دادن سهم زیادی از شرایط اطمینان، به وثاقت افراد و صحت سند این مهم را نمودار می‌نماید که لازمه بهره‌گیری از دریای عظیم روایات اثبات وثاقت افراد و در نتیجه

1.. دانشجوی دکتری دانشگاه مازندران.

2.. عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران.


فصلنامه علمی - پژوهشی علوم حدیث شماره78
164

_ معجم رجال‌الحدیث، ابوالقاسم خویی، بیروت، 1403ق / 1983م.

_معرفة الحدیث، محمد باقر بهبودی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1362ش.

_معرفة علم الرجال، ابوالعباس ‌بن ‌علی ‌بن ‌العباس نجاشی، بمبئی، 1317ق.

_مقباس الهدایة فی علم الدرایه، عبدالله ما‌مقانی، نجف اشرف، 1345ق.

_نهایة الدرایه، سید حسن صدر، هند (لکنهو)، 1324ق.

_«بازخوانی سیره حدیثی محمد بن خالد برقی»، سید علی رضا حسینی، علی رضا بهرامی، مجله پژوهش‌های قرآن و حدیث، سال 45، شماره 2، پاییز و زمستان 1391ش.

_«برقی»، حسن انوشه، دائرة المعارف تشیع، زیر نظر احمد صدر حاج سید جوادی، بهاءالدین خرمشاهی و کامران فانی، تهران: مؤسسه دایرة المعارف تشیع، 1371ش.

_«برقی»، حسن طارمی، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ دوم، 1378‌ش.

_«برقی»، محمد جواد شبیری، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ دوم، 1378ش.

  • نام منبع :
    فصلنامه علمی - پژوهشی علوم حدیث شماره78
    تاريخ انتشار :
    1394
تعداد بازدید : 9309
صفحه از 186
پرینت  ارسال به