(وَ مِنْ آیاتِهِ خَلْقُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافُ أَلْسِنَتِکُمْ وَ أَلْوانِکُمْ إِنَّ فی ذلِکَ لَآیاتٍ لِلْعالِمینَ)؛۱
و از نشانههای او آفرینش آسمان‌ها و زمین و گوناگونی زبان‌ها و رنگ‌های شماست. هر آینه در این [دگرگونی‌ها] برای دانشمندان نشانههاست.
اختلاف در فارسی نیز به همین معنا به کار می‌رود و این معنا بین فارسی و عربی مشترک است. معنای دوم، «آمد و شد» است؛ مانند:
(إِنَّ فی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیلِ وَ النَّهارِ لَآیاتٍ لِأُولِی الْأَلْبابِ)؛۲
همانا در آفرینش آسمان‌ها و زمین و آمد و شد شب و روز خردمندان را نشانههاست.
گفتنی است که معنای دوم، یعنی «آمد و شد» در فارسی به کار نمی‌رود. بنا بر این، این واژه در عربی حوزه معنایی گسترده‌تری نسبت به فارسی دارد. در این عبارت از نهج البلاغه نیز اختلاف به همین معنای دوم (یعنی رفت و آمد، و نه تفاوت) به کار رفته است:
۰.فَانْظُرْ اِلَی الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ، وَ النَّباتِ وَ الشَّجَرِ، وَ الْماءِ وَ الْحَجَرِ، وَ اخْتِلافِ هذَا اللَّیلِ وَ النَّهارِ، وَ تَفَجُّرِ هذِهِ الْبِحارِ، وَ کَثْرَةِ هذِهِ الْجِبالِ، وَ طُولِ هذِهِ الْقِلالِ، وَ تَفَرُّقِ هذِهِ اللُّغاتِ، وَ الاْلْسُنِ الْمُخْتَلِفاتِ.۳
بنا بر این، معنای درست اختلاف در اینجا آمد و شد است. مترجمان نهج البلاغه در برگردان این فقره چنین آورده‌اند:
انصاریان: آمد و شد این شب و روز...
دشتی: اختلاف شب و روز...
فیض الاسلام: گردش شب و روز...
علامه جعفری: اختلاف این شب و روز...
آقای شهیدی: و شب و روز رنگارنگ...
آقای استاد ولی: گردش شب و روز...
برخی مترجمان همچون انصاریان، آیتی، احمدزاده، بهشتی، فارسی، معادیخواه، و اردبیلی این واژه را به درستی «رفت و آمد»، و برخی دیگرهمچون استادولی، فیض الاسلام،
