چند پرسش درباره مسند حضرت عبدالعظيم عليه السلام - صفحه 152

يك. مسند حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام

در ارتباط با مسند حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام نكاتى وجود دارد كه طرح آن در اين شماره و استمداد از حديث شناسان در اين زمينه شايسته است.
طرح ابهامات و اشكالات احاديث، با پاسخهاى راهگشاى حديث پژوهان در بخش «كاوشهاى حديثى» فصلنامه علوم حديث، تلاشى است در جهت ابهام زدايى از روايات و گسترش مفاهيم تابناك اين ميراث بزرگ.
در اين شماره، به مناسبت برگزارى كنگره حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام و تدوين مسند آن حضرت، موارد زير مورد كاوش ماست:
1. حديث نود و هشتم مسند، روايتى است از امام جواد عليه السلام كه در اقبال سيد بن طاووس آمده است. در ابتداى اين حديث آمده است: «في حديث».
اين تعبير گوياى آن است كه اين روايت، صدرى داشته است. دستيابى به صدر اين حديث و تكميل آن مطلوب ماست.
2. در حديث كباير در قرآن (حديث 25 مسند) دو مورد ابهام و سؤال وجود دارد:
الف) در همه منابع آمده است: «... و ترك الصلاة متعمّداً أو شيئاً ممّا فرض اللّه...»، نصب «شيئاً» بر چه پايه اى قابل توجيه است.
گفتنى است تقدير گرفتن و قانون مجاورت، راهى است براى توجيه، ولى گذشته از اين دو، راههاى ديگر را ذكر كنيد.
ب) در همين فراز از روايت كباير در قرآن، استدلال به گفتار رسول گرامى اسلام شده است: قال: من ترك الصلاة متعمّداً فقد برء من ذمّة اللّه و ذمّة رسول اللّه صلى الله عليه و آله .
با توجه به اينكه منظور پرسشگر آشنايى با كبائر در قرآن است و امام صادق عليه السلام هم در همين زمينه، كباير را از قرآن بر مى شمرد، چگونه اين فراز توجيه مى شود؟
امام عليه السلام ، در اين فراز، ترك نماز و يا ترك فريضه اى از فرايض الهى را از كباير معرفى مى كند و در مقام استدلال، گفتار رسول خدا را مستند خويش قرارمى دهد، نه آيه قرآن را.

صفحه از 152