عروس شهرها، ۱
آبادترين، پرنعمت ترين و پرعمارت ترين شهر مشرق، بزرگترين شهر مشرقْ بعد از نيشابور، ۲
داراى كاروانسراهاى نيكو و بازارهاى بزرگ، ۳
داراى خيابانهاى پهن، ۴
داراى گرمابه هاى تميز، مدارس و كتابخانه هاى پرآوازه، ميوه هاى بسيار، تجارتى پرسود، آب فراوان و هواى خوش. ۵
به علاوه، ميزان خراجى كه اهالى رى در دوره خلافت عبّاسى مى پرداختند (ده تا دوازده ميليون درهم) در مقايسه با خراجى كه اهالى نيشابور، بزرگترين شهر مشرق خلافت مى پرداختند (چهار ميليون درهم) ۶ خود، نشان دهنده رىِ ثروتمند و آباد است.
بناهاى رى، اغلب گِلى بوده و در آن ها از گچ و سنگ، به ندرت استفاده مى شده ۷ و وسعت آن، يك فرسنگ و نيم در يك فرسنگ و نيم بوده است. ۸
ابن فقيه، رى را داراى هفده رُستاق (روستا) مى داند كه از آن هايند: خوار، دنباوند،
1.احسن التقاسيم فى معرفة الاقاليم، مَقدسى، ترجمه: على نقى منزوى، چاپ اوّل، شركت مؤلفان و مترجمان ايران، ۱۳۶۱ ش، ج ۲، ص ۵۷۵.
2.مسالك و ممالك، اصطخرى، به اهتمام: ايرج افشار، چاپ سوم، علمى و فرهنگى، ۱۳۶۸، ص ۱۶۶ـ۱۶۷.
3.أحسن التقاسيم، ج ۲، ص ۵۸۲ ـ ۵۸۳.
4.المسالك والممالك، ابن خردادبه، ترجمه: حسين قره جانلو، چاپ اوّل، نشر نو، ۱۳۷۰، ص ۱۴۷.
5.أحسن التقاسيم، ج ۲، ص ۵۸۲ـ۵۸۳.
6.فتوح البلدان، ص ۴۵۰؛ المسالك والممالك، ابن خردادبه، ص ۲۸.
7.صورة الارض، ابن حوقل، الطبعة الثانية، دارصادر، بيروت، ص ۳۷۱.
8.مسالك و ممالك، ص ۱۶۷.
