ساير علوم اسلامى ، منهج هاى حديث پژوهى ، قلمرو دانش هاى حديث و تأثير سنّت ها و فرهنگ ها بر حديث ، مطرح مى گردد .
در زمينه دانش هاى نظرى نيز دو نوع دانشْ پيشنهاد شده است : ارزيابى اسناد و فقه الحديث .
دانش هاى تطبيقى هم دو بخش دارند : دانش هاى تطبيقى سَندى ؛ يعنى اجراى قواعد ارزيابى سند بر روى رجال حديث . اين دانش تطبيقى رجال است كه بخشى از آن ، بحث هاى نظرى است كه اندك است ؛ مثلاً مرحوم آية اللّه سيد ابوالقاسم خويى فقط در چهل صفحه نخست جلد اوّلِ « معجم رجال الحديث» ، بحث هاى نظرى را مطرح كرده است ؛ اما در بقيه مجلدات اين كتاب (23 جلد) كار تطبيقى را دنبال كرده است .
دانش هاى تطبيقى فقه الحديثى نيز همان : شرح نويسى بر احاديث و حَمل احاديث مشكل است .
دانش هاى مُعين نيز از : اصطلاحات ، اجازات و بحث تحمّل و ادا ، تشكيل شده است .

ط . بررسى سند

از ديگر كارهاى بايسته در حوزه علوم حديث ، مسئله بررسى سند حديث است . شيوه بررسى سند ، نياز به كار جدّى دارد . دين براى بررسى اسناد ، روش بديعى را ارائه نداده است . بنابراين ، ما را طبق قواعد اصولى به آنچه كه عقلا در بررسى اسنادشان عمل مى كنند ، ارجاع داده است . بر اين اساس بايد ببينيم عقلا براى بررسى اسناد و متون گذشته چه راهى را دنبال مى كنند؟ يكى از راه هاى عقلا ، بررسى سند از طريق متن حديث است ؛ يعنى نقد سند از طريق نقد متن . بررسى هاى تاريخى ، راه ديگرى است . مقايسه نسخه ها ، نوع خط ، واژه هاو . . . ممكن است روش ديگرى