عایشه

وى دختر ابو بکر و همسر پیامبر صلى الله علیه و آله است که هنگام رحلت ایشان ، هجده سال داشت. او در زمان ابو بکر و عمر ، از احترام بسیارى برخوردار بود ؛ ولى عثمان از شأن و احترام او کاست. بدین سبب ، بین آنان اختلاف بروز کرد تا آن پایه که عایشه با این سخن خود ، مردم را به قتل عثمان تحریک مى کرد : «اُقتلوا نَعثلاً فقد کفَر ؛ پیرمردِ نادان را بکشید که کافر شده است».

 در زمانى که شورش کنندگان، عثمان را محاصره کردند، عایشه به مکه رفت و در آن جا ماند تا عثمان کشته شد. [۱]

 پس از قتل عثمان ، عایشه ، امید به خلافت طلحه و زبیر داشت ؛ ولى چون به گوشش رسید که امام على علیه السلام به خلافت برگزیده شده است ، از نیمه راه مکه و مدینه، به مکه بازگشت و عَلَم مظلومیت عثمان و خونخواهى او را برافراشت . اگرچه موضع او در قتل عثمان براى مردمْ روشن بود و برخى موارد را به او گوشزد هم مى کردند ؛ لیکن به احترام پیامبر صلى الله علیه و آله و امّ المؤمنین بودنش، به او احترام مى گذاردند و از وى حرف شنوى داشتند.

 عایشه زنى سخنران و ادیب بود و با خُلقیات اعراب ، آشنایى کامل داشت و نقاط ضعف آنان را به خوبى مى دانست ، لذا قادر به تحریک آنان بود . طلحه و زبیر هم که مى دانستند تنها راه پیروزى آنان و در دست گرفتن خلافت ، این است که به وسیله عایشه ، مردم را بشورانند ، این فرصت را از دست ندادند.

 عایشه به طور آشکار با امام على علیه السلام دشمنى مى کرد و یادآورى مى کرد که اختلاف بین او و امام ، اختلاف زن با فامیل شوهر است . اگر وجهه عایشه نبود ، طلحه و زبیر ، قادر به جمع آورى نیرو براى جنگ نبودند. او پس از کشته شدن طلحه و زبیر ، میداندار جنگ بود . [۲]

 با این همه ، پس از جنگ، امام على علیه السلام با احترام کامل، او را به مدینه برگرداند . [۳]

 اگرچه عایشه چندین بار از آنچه در برابر امام على علیه السلام در جنگ جمل از خود نشان داده بود ، اظهار ندامت کرد ، [۴] ولى به دشمنى خود با امام علیه  السلام ادامه داد.

 وى پس از شهادت امام على علیه السلام ، خوش حالى خود را آشکار کرد و سجده شکر به جاى آورد . همچنین او مانع خاک سپارى امام حسن علیه السلام در کنار جدّش پیامبر خدا گردید .

 عایشه در سال ۵۷ یا ۵۸ هجرى درگذشت .