ديوان امام علي عليه السلام - صفحه 358

مى رسد كه بتوان او را شاعر ناميد ؟ زيرا روشن است كه با سرودن چند بيت ، كسى را شاعر نمى نامند .
پاسخ اين پرسش ، آسان نيست ؛ زيرا اظهار نظر مورّخان و محقّقان درباره تعداد شعرهاى امام على عليه السلام بسيار متفاوت است . گروهى بيش از دو بيت را براى حضرت ، ثابت نمى دانند و برخى ديگر ، همه اشعار ديوان هاى موجود منسوب به وى را از وى مى دانند.
در يك نگاه كلّى ، دو ديدگاه در اين باره به دست مى آيد :
الف . برخى تعداد اشعار را اندك و لقب «شاعر» دادن به امام عليه السلام را نادرست مى دانند ؛ البته برخى از ايشان تصريح دارند كه نسبت دادن اين عنوان به امام عليه السلام بر مقام ايشان نمى افزايد و حتى شايد از آن بكاهد.
يونس بن حبيب نحوى ، ۱ ابوعثمان بكربن محمد مازنى ، ۲ محمدبن عمران كاتب مرزبانى ، ۳ زمخشرى ، ۴ فيروزآبادى ۵ و سيد على خان كبير ۶ از كسانى اند كه صحّت نسبت بيش از دو بيت را به على عليه السلام نپذيرفته اند .
ياقوت حَمَوى ، پنج بيت ديگر به آن دو بيت افزوده است . ۷ مورّخانى چون يعقوبى ، مسعودى ، ابن قتيبه و طبرى در كتاب هاى خود به اشعار امام على عليه السلام اشاره نكرده اند و اين ، نشان از اندكىِ سروده ها دارد .
ب . برخى او را «شاعر» مى شناسند . شَعبى گفته است : ابوبكر ، عمر و عثمان ،

1.زَبيدى ، محمد مرتضى ، تاج العروس ، ج ۷ ، ص ۸۴ .

2.فيروزآبادى ، محمدبن يعقوب ، القاموس المحيط فى اللغة ، ذيل ماده : ودق ؛ حموى ،ياقوت ، معجم الأدباء ، ج۱۴ ، ص۴۸ و ۴۳ و ۴۲ .

3.همان .

4.مدنى ، سيد على خان ، أنوارالربيع ، ص ۱۲۸ .

5.حموى ، ياقوت ، معجم الأدباء ، ج ۱۴ ، ص ۴۲ .

صفحه از 385