در آغاز كتاب جلاءالعيون نيز مى نگارد :
اين شكسته در كتاب بحار الأنوار ، آنچه متعلّق به احوال ايشان است ، در چندين مجلّد ، استيفا و در كتاب حياة القلوب نيز اكثر آنها بر وجه اختصار ، مذكور شده است و چون از كتاب اوّل ، عوام را چندان انتفاعى نيست و تحصيل كتاب دوم ، بر اكثر مردم ، متعسّر است، لهذا اين قليل البضاعة را با اختلال احوال و وفور اشتغال و هجوم هموم و آلام و طريان عوارض و اسقام، به خاطر فاتر رسيد كه كتابِ وجيزى در اين باب، به لغت فارسى ، تأليف نمايد كه مقصور بر ذكر ولادت و شهادت سيد المرسلين و ائمّه طاهرين عليهم السلام بوده باشد، بر وجهى نوشته شود كه همه خلق از آن بهره برده باشند و به ترجمه الفاظ روايات معتبره ، اختصار نموده ، مقيّد به حسن عبارات و تنوّع استعارات نگردد. ۱
همين انگيزه ، در ترجمه هاى ديگر ايشان نيز بيان شده است. ۲
دو . شرح نويسى بر كتب حديث
علّامه مجلسى ، در كنار ترجمه روايات ، به تبيين دشوارى هاى احاديث و اسرار و رموز آن رو كرد ؛ چنان كه از ارزيابى اسناد و صدور نيز فروگذار نكرد . وى بجز توضيح و تبيين هايى كه در جاىْ جاى بحار الأنوار دارد ، به تأسيس سنّت حسنه اى همّت گماشت كه پيش از آن ، تا اندازه اى نضج داشت. وى شرح الكافى شريف را به نام مرآة العقول ، در بيست و شش جلد و شرح تهذيب الأحكام را با نام ملاذ الأخيار ، در شانزده جلد ، تحرير كرد . همچنين از شرح صحيفه سجاديه و اربعين حديث او نيز مى توان ياد كرد.
علّامه مجلسى ، اين شروح را براى صاحب نظران و اهل فضل ، نگاشته است. وى در مقدّمه مرآة العقول مى نويسد:
1.جلاء العيون، ص ۳.
2.علّامه مجلسى و آثار فارسى او، ص ۳۲۸ و ۳۳۴ و ۳۶۰.
