حدیث
الأمالى للصدوق : حدّثنا عليّ بن أحمد ، قال : حدّثنا محمّد بن أبى عبد اللَّه الكوفي ، عن سهل بن زياد الآدميّ ، عن عبد العظيم بن عبد اللَّه الحسني ، عن عليّ بن محمّد بن عليّ بن موسى بن جعفر بن محمّد بن عليّ بن الحسين بن عليّ بن أبى طالب عليهم السلام ، قال :
لَمّا كَلَّمَ اللَّهُ‌عزّ وجلّ موسى بنَ عِمرانَ عليه السلام... قالَ : إلهى ! فَما جَزاءُ مَن صامَ شَهرَ رَمَضانَ لَكَ مُحتَسِباً ؟
قالَ : يا موسى ! اُقيمُهُ يَومَ القِيامَةِ مَقاماً لا يَخافُ فيهِ.
[۱]
ترجمه
حضرت عبد العظيم عليه السلام: امام هادى عليه السلام فرمود : «هنگامى كه خداوند با موسى بن عمران عليه السلام سخن مى‌گفت ، موسى گفت : پروردگارا ! پاداش كسى كه براى رضاى تو، روزه ماه رمضان را بگيرد، چيست ؟ فرمود : اى موسى ! او را در روز قيامت، در جايى قرار خواهم داد كه از هول و وحشت آن روز نترسد» .
شرح
از منظر احاديث اهل بيت عليهم السلام، ماه رمضان، ماهِ ضيافت و مهمانى خداوند منّان، و خدا خود، ميزبان روزه‌داران است.
در اين مهمانى، بركات فراوانى نصيب روزه‌داران مى‌گردد، مانند: ملكه تقوا و توان پرهيز از گناهان و مقاومت در سختى‌ها، دورى از شيطان و آتش دوزخ، صحّت و سلامت بدن، نور معرفت و حكمت، و نزديكى به خدا.[۲]
يكى از بركات مهمّ روزه‌دارى در ماه رمضان كه در حديث ياد شده به آن اشاره گرديده، امنيت و آرامش در روز قيامت است . در اين باره دو روايت نقل شده است: يكى از امام هادى عليه السلام از طريق حضرت عبد العظيم عليه السلام كه ملاحظه شد - و ديگرى از امام باقر عليه السلام كه طبق آن، خداوند متعال در پاسخ موسى عليه السلام مى‌فرمايد:
يا موسى ! لَهُ جَنَّتى ، و لَهُ الأَمانُ مِن كُلِّ هَولٍ يَومَ القِيامَةِ ، وَ العِتقُ مِنَ النّارِ.[۳]
اى موسى! بهشت من ، براى اوست و براى اوست ايمنى از هر هراسى در روز قيامت و آزادى از آتش دوزخ .
۱ . در هر دو حديث، تأكيد شده كه اين پاداش براى كسى است كه در روزه‌دارى، قصد قربت داشته باشد و براى رضاى خدا روزه بگيرد.
۲ . آرامشى كه در قيامت براى روزه‌دار پديد مى‌آيد ، در واقع ، حاصل تقوايى است كه در دنيا در نتيجه اين عمل عبادى براى روزه‌دار حاصل شده است[۴]و اين پيشگويى در قرآن كريم نيز مورد تأييد قرار گرفته، آن جا كه فرمود : (إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِى مَقَامٍ أَمِينٍ؛[۵]مردم باتقوا [در قيامت] در جايگاهى امن قرار دارند) .
۳ . اين حديث نشان مى‌دهد كه در دين موسى عليه السلام نيز روزه ماه رمضان، واجب بوده است.
[۱]الأمالى ، صدوق : ص ۲۷۶ ح ۳۰۷ ، بحار الأنوار : ج ۱۳ ص ۳۲۷ ح ۴ . نيز ، ر . ك : همين كتاب : ح ۹۲ .
[۲]براى توضيح بركات ياد شده، ر.ك: ماه خدا، از همين مؤلّف .
[۳]فضائل الأشهر الثلاثة : ص ۸۹ ح ۶۸ ، بحار الأنوار : ج ۹۶ ص ۳۶۴ ح ۳۴ .
[۴](كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ) (بقره : آيه ۱۸۳) .
[۵]دخان : آيه ۵۱ .
