حرکت کاروان امام حسین علیه السلام از مکه تا کربلا
پرسش :
حرکت کاروان امام حسین علیه السلام از مکه تا کربلا چگونه بود و چه جاهایی توقف کردند؟
پاسخ :
بر پایه صحیح ترینِ گزارش ها ، کاروان امام حسین علیه السلام پس از چهار ماه و پنج روز اقامت در مکه ، روز سه شنبه هشتم ذی حجّه سال شصت هجری ، [۱] مکه را به سوی کوفه ترک کرد ؛ امّا هنگامی که به نزدیکی کوفه رسید ، به دلیل ممانعت سپاهیان ابن زیاد ، مجبور به فرود آمدن در کربلا گردید .
گفتنی است که امام علیه السلام در آغاز حرکت ، به جای آن که از مکه به سوی شمال شرق و منزل صفاح (نخستین منزل مسیر مکه به کوفه) برود ، به سمت تنعیم در شمال غرب و در مسیر مدینه ، حرکت کرد و بدین سان ، حدود نُه کیلومتر ، راه خود را دور نمود . احتمالاً این اقدام ، ترفندی بر ضدّ تعقیب مأموران حکومت بود که قصد ممانعت از حرکت امام علیه السلام به سوی کوفه داشتند .
در نقشه ای که ویژه این دانش نامه تهیه شده ، مسیر کاروان امام علیه السلام از مکه تا کربلا مشخّص گردیده است . [۲] منازلی که این کاروان طی کرده ، به ترتیب ، عبارت اند از : ۱ . مکه ، ۲ . تنعیم ، ۳ . صفاح ، ۴ . بستان ابن عامر ، ۵ . ذات عِرق ، ۶ . غمره ، ۷ . مسلح ، ۸ . افیعیه ، ۹ . معدن بنی سلیم ، ۱۰۰ . عمق ، ۱۱ . سلیلیه ، ۱۲ . ربذه ، ۱۳ . مغیثة الماوان ، ۱۴ . نقره ، ۱۵ . حاجر ، ۱۶ . سمیراء ، ۱۷ . توز ، ۱۸ . فید ، ۱۹ . اجفر ، ۲۰ . خزیمیه ، ۲۱ . زرود ، ۲۲ . ثعلبیه ، ۲۳ . بطان ، ۲۴ . شقوق ، ۲۵ . زباله ، ۲۶ . قاع ، ۲۷ . عقبه ، ۲۸ . واقصه ، ۲۹ . شراف ، ۳۰ . ذو حسم ، ۳۱ . بیضه ، ۳۲ . عذیب الهِجانات ، ۳۳ . رهیمه ، ۳۴ . قصر بنی مقاتل ، ۳۵ . طف ، و ۳۶ . کربلا .
بر اساس محاسباتِ انجام شده ، کاروان امام علیه السلام ، این منازل را با مسافتی حدود ۱۴۴۷ کیلومتر، در مدّت تقریبا ۲۵ روز طی کرد و روز دوم محرّم سال ۶۱ هجری ، وارد کربلا شد . [۳]
[۱] ر.ك: ص ۱۱۱ (دو نكته تاريخى و فقهى در باره خروج امام عليه السلام از مكّه).
[۲] ر. ك: نقشه شماره ۳ در پايان همين جلد.
[۳] ر.ك: ص ۳۵۱ (بخش هشتم / فصل يكم / فرود آمدن امام عليه السلام در كربلا).
بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت