پژوهشی درباره ارزش زيارت امام حسين عليه السلام - صفحه 26

و بر اين اساس، رهبرى امام عادل ـ که جلوه حاکميت توحيد است ـ، روح و جوهر و حقيقت حج به حساب مى آيد و حجّى با حقيقتْ همراه است که در سايه رهبرى امام عادل و برائت از رهبرى زمامداران ستمگر ـ که جلوه حاکميت شرک وطاغوت اند ـ، انجام گردد؛ زيرا سراسر حج، لبّيک گويى به يگانگى خداوند متعال و برائت از مطلقِ شرک و مشرک است و بدين سان، حجّى که با نظام توحيدى و امامت ـ که جلوه گاه آن است ـ ، پيوند نخورَد، حجّ حقيقى نيست ؛ بلکه حجّ جاهلى است، چنان که محدّث بزرگوار ثقة الإسلام کلينى، از يکى از ياران امام باقر عليه السلام به نام فضيل، روايت کرده که فرمود:
نَظَرَ (أبو جَعفَرٍ() إلَى النّاسِ يطوفونَ حَولَ الکعبَةِ، فَقال: هکذا کانوا يطوفونَ فِي الجاهِلِيةِ، إنَّما اُمِروا أن يطوفوا بِها، ثُمَّ ينفِروا إلَينا فَيعلِمونا وَلايتَهُم ومَوَدَّتَهُم، ويعرِضوا عَلَينا نُصرَتَهُم؛۱[امام باقر عليه السلام] به مردمى که گِرد کعبه طواف مى کردند، نگاه کرد و فرمود: «در زمان جاهليت، اين گونه طواف مى کردند. همانا مردم، امر شده اند که گِرد کعبه طواف کنند و سپس، به سوى ما کوچ کنند و ولايت و دوستى خود را به ما اعلام دارند و يارى خود را نسبت به ما عرضه کنند».
و در روايتى ديگر از ايشان، آمده است:
إنَّما اُمِرَ النّاسُ أن يأتوا هذِهِ الأَحجارَ فَيطوفوا بِها، ثُمَّ يأتوا فَيخبِرونا بِوَلايتِهِم، ويعرِضوا عَلَينا نُصرَتَهُم.۲مردم، مأمور شده اند که به سراغ اين سنگ ها بيايند و طوافشان کنند. سپس نزد ما بيايند و دوستى خود را به ما خبر دهند و يارى شان را بر ما عرضه دارند.
و در روايت ديگرى مى فرمايد:
تَمامُ الحَجِّ لِقاءُ الإِمامِ.۳تماميت حج، به ملاقات کردن امام است.
نيز از امام صادق عليه السلام روايت شده است:
إذا حَجَّ أحَدُکم فَليختِم حَجَّهُ بِزِيارَتِنا، لِأَنَّ ذلِک مِن تَمامِ الحَجِّ.۴هر يک از شما که حج گزارد، آن را با زيارت ما پايان دهد؛ چون اين کار، لازمه کامل شدن حج است.
اين گونه روايات، به روشنى نشان مى دهند که ولايت اهل بيت عليهم السلام، روح و حقيقت حج است و حجِّ بدون پيوند با رهبرى امام عادل و برائت جُستن از سران مشرک حاکم بر جامعه، حجّ حقيقى نيست.

1.. همان، ج۱، ص۳۹۲، ح ۱.

2.. علل الشرائع، ص۴۵۹، ح ۴؛ عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج۲، ص۲۶۲، ح ۳۰.

3.. الکافي، ج۴ ص۵۴۹، ح ۲.

4.. علل الشرائع، ص۴۵۹.

صفحه از 28