دفاع از زيارت عاشورا
آيةالله محمد مهدي آصفي
چکيده
در اين نوشتار، بحث بر سر صحت زيارت عاشوراست و از دو روش بررسي وثاقت راويان و بررسي صحت اِسناد، براي اين منظور استفاده شده است. در روش اول، با بررسي روايات المصباح شيخ طوسي، حکم به صحت اين روايات شده و در روش دوم نيز همدستي راويان در ساختن متني واحد، به دلايل مختلف، منتفي دانسته شده است.
کليدواژهها: زيارت عاشورا، بررسي اسناد، بررسي راويان، جعل حديث.
درآمد
به تازگي کتابي را خواندم که به وسيله يکي از پژوهشگران نوشته شده بود. نويسنده، در آن کتاب، در سند زيارت عاشوراي معروف تشکيک کرده و معتقد بود که بند پاياني زيارت، يعني لعنهاي اختصاص يافته به پنج نفر، ۱ به متني که توسط شيخ طوسي در المصباح نقل گرديده، اضافه شده و در نسخه اصلي کتاب نبوده است. همچنين، اين بند در متني هم که ابن قولويه در کامل الزيارات نقل کرده، وجود ندارد و فقط در نسخههاي چاپ شده مصباح المتهجد به چشم ميخورد.
نويسنده در اين باره به تحقيق گستردهاي دست زده و با جست و جو در نسخههاي خطي المصباح الکبير و المصباح المنير، ۲ به شکل مستند، نشان داده است که بند پاياني به مصباح المتهجد اضافه شده و شيخ طوسي آن را در نسخه اصلي کتاب نياورده است.
بخشي از کتاب را که خواندم، اين پرسش به ذهنم خطور کرد که چرا نويسنده سعي دارد در سند اين زيارت ترديد روا دارد، در حالي که در اين زيارت، بحثي فقهي طرح نشده است تا در آن مسأله فقهي نيازمند جست و جوي از حجت باشيم.
1.. نام چهار نفر از آنها در زيارت عاشورا نيامده و فقط به نام يزيد بن معاويه ـ لعنت الله عليه ـ تصريح شده است.
2.. شيخ طوسي المصباح الکبير را تلخيص کرد و المصباح الصغير را پديد آورد.