پيشتازی در کسب فضایل (۷)
وَ ألبِسْنِي زِينَةَ المُتّقينَ في... السَّبقِ إلى الفَضيلَة.[۱]
مطالبی در تبیین این فراز نورانی از دعای مکارم الاخلاق بیان شد. مطلب دیگر ثمره پیشتازی در فضیلت است. یعنی کسانی که به دستور الهی﴿فَاسْتَبِقُوا الْخَيْراتِ﴾عمل میکنند و در کسب فضایل اخلاقی و عملی سبقت میگیرند، به چه نتایجی دست مییابند؟
بالاترین این ثمرات که در قرآن آمده است، قرب الهی است، در اوایل سوره واقعه مردم به سه دسته تقسیم شدهاند: مقربان، اصحاب یمین و اصحاب شمال. درباره مقربان میفرماید:
﴿وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ * أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ﴾.
پس کسانی که بر انجام ارزشهای اخلاقی و عملی سبقت میگیرند، مقرب درگاه الهی هستند.
قرب الهی خود یک ارزش است، بلکه بالاترین ارزشهاست. در یکی از مناجاتهای خمس عشر منسوب به سید الساجدین (علیه السّلام) آمده است:
ما أَطيَبَ طَعمَ حُبِّكَ! و ما أَعذَبَ شُربَ قُربِكَ!
[۲]
چه خوش است طعم محبّت تو! وه كه چه گواراست شراب قُرب تو.
خوشا به حال کسانی که وقتی نماز میخوانند و میگویند: «قربة الی الله»، طعم گوارای این قرب را میچشند یا وقتی دعا میخوانند، لذت مناجات و تقرب به خدا را حس میکنند.
لذت قرب الهی ثمره ای است که در همین دنیا برای مقربان حاصل می شود ، علاوه بر آن در قیامت نیز، همین لذت برای سابقون وجود دارد. در روایتی که از پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) ذیل آیه ۳۲ فاطر که در جلسات قبل هم خواندیم، نقل شده، آمده است:
السّابِقُ يَدخُلُ الجَنَّةَ بِغَيرِ حِسابٍ، وَالمُقتَصِدُ يُحاسَبُ حِساباً يَسيراً، وَالظّالِمُ لِنَفسِهِ يُحبَسُ في يَومٍ مِقدارُهُ خَمسونَ ألفَ سَنَةٍ حتّى يَدخُلَ الحَزَنُ في جَوفِهِ ثُمَّ يَرحَمُهُ فَيُدخِلُهُ الجَنَّةَ.
[۳]
پيشتاز، بدون حسابرسى به بهشت مىرود. ميانهرو، حسابرسىِ اندكى مىشود و ستم كننده به خويش، يك روز- كه اندازهاش پنجاه هزار سال است- نگه داشته مىشود، چندان كه اندوه وجودش را فرا مىگيرد. سپس خداوند به او رحم مىآورد و وارد بهشتش مىكند.